क्रिकेटचे 13 ‘कलंकित सामने’, जेथे झाला भ्रष्टाचार, एका वर्षातील सर्वात वाईट


जगभरात खेळल्या जाणाऱ्या विविध खेळांमध्ये सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे ते पूर्ण नियमांनुसार खेळले जावेत. उत्तम खिलाडूवृत्तीने खेळणे आणि मुख्य म्हणजे – सचोटीने खेळणे. अप्रामाणिक होण्याचा प्रयत्न होऊ नये. विशेषत: फिक्सिंग किंवा इतर कोणत्याही मार्गाने खेळावर प्रभाव टाकण्याचा प्रयत्न करू नये. जवळजवळ सर्व खेळ सामान्यत: या सर्व चाचण्या उत्तीर्ण होतात, तरीही काही चुकीच्या शक्ती आहेत, जे खेळ खराब करण्याचा प्रयत्न करतात आणि अप्रामाणिकपणे यशस्वी होतात. अशा खेळांच्या ओळखीबाबत एक अहवाल जारी करण्यात आला होता, ज्यामध्ये 2022 मध्ये एक हजाराहून अधिक सामन्यांमध्ये गडबड झाल्याचा दावा करण्यात आला होता.

स्पोर्टडार इंटिग्रिटी सर्व्हिसेस या आंतरराष्ट्रीय संस्थेने प्रॉबिटी, अनियमित सट्टेबाजी आणि खेळातील फिक्सिंग यांसारख्या वाईट पद्धतींवर नजर ठेवणारा अहवाल प्रसिद्ध केला आहे. या अहवालात संस्थेने सांगितले आहे की, गेल्या वर्षी विविध खेळांमध्ये झालेल्या सर्व स्पर्धात्मक सामन्यांपैकी 1212 सामन्यांमध्ये संशयास्पद हालचाली आढळून आल्या आहेत. या अहवालात 92 देशांमधील 12 वेगवेगळ्या खेळांचे सामने तपासण्यात आले आहेत.

पीटीआय या वृत्तसंस्थेच्या वृत्तानुसार, स्पोर्टाडरने एका विशेष अॅप्लिकेशनच्या मदतीने हे संशयास्पद सामने ओळखले. युनिव्हर्सल फ्रॉड डिटेक्शन सिस्टीम नावाच्या या ऍप्लिकेशनद्वारे, या कंपनीने फुटबॉल, बास्केटबॉल, हँडबॉल आणि क्रिकेटसह अनेक खेळांमधील संशयास्पद सामने ओळखले आहेत. कंपनीने ‘बेटिंग, करप्शन आणि मॅच फिक्सिंग’ या 28 पानांच्या अहवालात ही सर्व माहिती दिली आहे.

ज्या खेळात सर्वाधिक सामने संशयास्पद मानले गेले आहेत तो जगातील सर्वात लोकप्रिय खेळ आहे – फुटबॉल. अहवालानुसार, 2022 कॅलेंडर वर्षात या 92 देशांमध्ये एकूण 775 सामने संशयास्पद आढळले. काही क्रिकेट सामने देखील या अहवालाचा भाग आहेत. त्यात गेल्या वर्षी एकूण 13 क्रिकेट सामन्यांमध्ये संशयास्पद हालचाली झाल्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. इतर खेळांच्या तुलनेत क्रिकेट खूप मागे आहे पण एका वर्षातील हे सर्वात संशयास्पद क्रिकेट सामने असल्याचे अहवालात सांगण्यात आले आहे.

फुटबॉलनंतर बास्केटबॉल दुसऱ्या क्रमांकावर आहे, ज्याच्या 220 सामन्यांमध्ये भ्रष्टाचाराची शक्यता व्यक्त करण्यात आली आहे. क्रिकेटच्या बाबतीत, हे संशयास्पद सामने कोणत्या फॉरमॅटमध्ये किंवा कोणत्या देशात आढळले आहेत, हे या अहवालात सांगण्यात आलेले नाही. पीटीआय या वृत्तसंस्थेनेही यासंदर्भात कंपनीकडून माहिती मागितली होती, मात्र सध्या त्यावर कोणतेही उत्तर आलेले नाही. अहवालात दाखवण्यात आलेल्या ग्राफिक्सवर भारतावर कोणतीही खूण नाही, त्यामुळे या 13 पैकी एकही सामना भारतात खेळला गेला नसल्याचा अंदाज वर्तवला जात आहे.