संपुष्टात येत होते करिअर, कोविड-19 ने दिले जीवनदान, आता बनला संघाचा प्राण


जवळपास 10 तास 11 मिनिटे (611 मिनिटे) आणि 422 चेंडू एका कसोटी सामन्याच्या एका डावातील सर्वात प्रदीर्घ खेळी रेकॉर्ड करण्यासाठी भारतात आले, वेळ आणि चेंडूंच्या दृष्टीनेही. धावा एकूण 180, भारतातील ऑस्ट्रेलियन फलंदाजाची तिसरी सर्वोच्च धावसंख्या. 2017 मध्ये उस्मान ख्वाजाला कोणी सांगितले असते की तो भारतात जाऊन येत्या काही वर्षांत ऑस्ट्रेलियासाठी अशी विक्रमी खेळी खेळणार आहे, तर ख्वाजाचा त्यावर विश्वास बसला नसता. 2017 सोडा, 2021 च्या अखेरीपर्यंत ख्वाजा ऑस्ट्रेलियासाठी भारतात कुठेही शतक करू शकेल का, असे कोणी म्हटले असते, तर कदाचित त्याने त्याकडे दुर्लक्ष केले असते.

अहमदाबादच्या नरेंद्र मोदी स्टेडियमवर गुरुवार, 9 मार्चपासून सुरू झालेल्या बॉर्डर-गावस्कर ट्रॉफीच्या चौथ्या आणि शेवटच्या कसोटी सामन्याच्या पहिल्या दिवशी ऑस्ट्रेलियाचा अनुभवी फलंदाज उस्मान ख्वाजाने आपले 14 वे कसोटी शतक झळकावले. भारताविरुद्ध ख्वाजाचे हे पहिले शतक होते. या सलामीवीराने कसोटीच्या दुसऱ्या दिवशी 180 धावांची मोठी आणि जबरदस्त खेळी केली. पण त्याचे द्विशतक हुकले, पण ऑस्ट्रेलियासाठी जे काम करणे आवश्यक होते ते त्याने केले.

दरम्यान ऑगस्ट 2019 मध्ये ऑस्ट्रेलियन संघ इंग्लंडमध्ये ऍशेस खेळत होता. त्या मालिकेत उस्मान ख्वाजाला तीन सामन्यांत संधी मिळाली, पण तो कोणताही प्रभाव पाडू शकला नाही आणि त्याला संघातून वगळण्यात आले. ख्वाजाने यानंतर स्वीकारले होते की तो पुन्हा कधीही ऑस्ट्रेलियासाठी खेळू शकणार नाही. ऑस्ट्रेलियन क्रिकेट संघावरील अॅमेझॉन प्राइम व्हिडीओ मालिका द टेस्टच्या एका एपिसोडमध्ये ख्वाजा म्हणतो, मी म्हातारा होत असल्याचे मी स्वीकारले होते. मी संघाबाहेर होतो. इथपर्यंतच्या प्रवासाबद्दल मी देवाचे आभार मानतो. देवा, मला 44 सामने दिल्याबद्दल धन्यवाद… मला वाटले होते की मी पुन्हा ऑस्ट्रेलियासाठी खेळू शकणार नाही.

ख्वाजा 2021-22 अॅशेस मालिकेसाठी ऑस्ट्रेलियन संघाचा भाग होता, परंतु पहिल्या तीन कसोटी सामन्यांमध्ये त्याला प्लेइंग इलेव्हनमध्ये स्थान मिळाले नाही आणि ख्वाजाने त्याचे नशीब स्वीकारले होते. मग नशिबाने असे वळण घेतले की सर्व काही बदलले. कोरोना विषाणूच्या संसर्गाने गेल्या 3 वर्षांत अनेकांचे आयुष्य बदलले, ज्याने फक्त दु:ख आणि वेदना दिल्या. सिडनी कसोटीपूर्वी ट्रॅव्हिस हेडला संसर्ग झाल्यामुळे ख्वाजासाठी ही संधी होती. अशा स्थितीत ख्वाजाला संधी मिळाली. सिडनी हे ख्वाजाचे होम ग्राउंड आहे आणि त्यामुळे त्याला या मैदानाची चांगलीच माहिती आहे. पुनरागमन करण्यासाठी यापेक्षा चांगले मैदान क्वचितच असू शकते आणि ख्वाजाने ते सिद्ध केले. ख्वाजाने पहिल्या डावात 135 धावांची जबरदस्त खेळी केली. एवढं पुरेसं झालं नाही, तर दुसऱ्या डावात कठीण परिस्थितीतून 101 धावा (नाबाद) करत पुनरागमनाची जोरदार घोषणा केली.

5 जानेवारी 2022 रोजी सिडनी कसोटीत परतल्यापासून, ख्वाजाने मागे वळून पाहिले नाही आणि तो ऑस्ट्रेलियन कसोटी संघाच्या फलंदाजीचा प्राण म्हणून उदयास आला. गेल्या 14 महिन्यांत ख्वाजा ऑस्ट्रेलियाच्या सर्वात आव्हानात्मक आशियाई दौऱ्यातील विजयाचा शिल्पकार ठरला आहे. 23 वर्षांनंतर ऑस्ट्रेलियन संघ पाकिस्तानच्या दौऱ्यावर गेला आणि मालिका 1-0 ने जिंकली. पाकिस्तानी वंशाच्या ख्वाजासाठी हा दौरा खूप खास होता आणि त्याने बॅटनेही खास बनवले. या मालिकेत ख्वाजाने 5 डावात 165 च्या प्रभावी सरासरीने सर्वाधिक 496 धावा केल्या. यामध्ये दोन शतके (160, नाबाद 101) आणि दोन अर्धशतके (97, 91) झळकावली आणि सामनावीर म्हणून निवड झाली. त्यानंतर श्रीलंका दौऱ्यावर मालिका 1-1 अशी बरोबरीत होती. गाले येथे खेळल्या गेलेल्या पहिल्या कसोटीत ख्वाजाने पहिल्या डावात 71 धावा केल्या होत्या. ऑस्ट्रेलियाने ही कसोटी जिंकली.

या मालिकेनंतर सध्याचा भारत दौरा हा ऑस्ट्रेलिया आणि ख्वाजा यांच्यासाठी सर्वात खडतर कसोटी होता. ख्वाजासाठीही हा दौरा महत्त्वाचा होता कारण तो याआधी 2013-14 आणि 2017 मध्ये दोनदा भारतात आला होता, पण त्यानंतर त्याला 8 कसोटी सामन्यांमध्ये एकदाही संधी मिळाली नाही आणि तो फक्त पाणी पीत होता. 2017 नंतर 5 वर्षांनी भारतात येण्याचा विचार ख्वाजा यांनी केला नसेल. तो केवळ भारतात आला नाही तर मालिकेत ऑस्ट्रेलियाचा सर्वात यशस्वी फलंदाज असल्याचे सिद्ध केले आहे. नागपुरात खेळली गेलेली पहिली कसोटी वगळता उर्वरित तीन कसोटींच्या पहिल्या डावात ख्वाजाने 81, 60 आणि 180 धावा केल्या.

यापैकी इंदूर कसोटीत खेळलेली 60 धावांची खेळी सर्वात महत्त्वाची ठरली कारण त्याच्याच जोरावर ऑस्ट्रेलियाने भारतावर मोठी आघाडी मिळवली आणि कसोटी जिंकली. एकूणच गेल्या 14 महिन्यांत, ख्वाजाने 16 कसोटींमध्ये 1608 धावा (69.91) केल्या आहेत, जे सध्या सुरू असलेल्या जागतिक कसोटी चॅम्पियनशिपमध्ये ऑस्ट्रेलियासाठी सर्वाधिक आहे. त्याने 6 शतके आणि 7 अर्धशतके केली आहेत. साहजिकच उस्मान हा ऑस्ट्रेलियाचा प्राण आहे असे म्हटले तर चुकीचे ठरणार नाही.