‘अभ्यास करा, डॉक्टर आणि इंजिनिअर व्हा… अन्यथा एमबीए करण्‍याला मोठा वाव आहे.’ असे अनेक मोफत सल्ले तुम्ही ऐकले असतील. कुठेतरी ते बरोबर असल्याचे सिद्ध होते. उदाहरणार्थ, आयआयटी आणि आयआयएममधील अभियांत्रिकी-एमबीए विद्यार्थ्यांना लाखो कोटींचे पॅकेज मिळते. पण असे विद्यार्थीही आहेत, ज्यांनी बीटेक, एमटेक आणि एमबीए केले आहे, पण त्यांना मिळणारा पगार ‘उंटाच्या तोंडात जिरे’ असल्यासारखा आहे. खेदाची बाब म्हणजे इंजिनीअरिंग आणि एमबीए करण्यासाठी विद्यार्थ्यांना खडतर प्रवेश परीक्षा द्याव्या लागतात. त्यानंतर त्यांना कुठेतरी प्रवेश मिळतो.
किंबहुना, ‘उंटाच्या तोंडात जिरे’ ही म्हण म्हटली गेली, कारण अलीकडेच एका रोजगार मेळाव्यात 10,000 रुपये महिन्याला एमटेक आणि एमबीए तरुणांकडून वेटरच्या नोकरीसाठी अर्ज मागवण्यात आले होते. आश्चर्याची बाब म्हणजे वेटर, शाळा समन्वयक अशा पदांसाठीही हजारो तरुणांनी अर्ज केले. स्थानिक मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, बुधवारी झारखंडच्या धनबाद जिल्ह्यात या रोजगार मेळाव्याचे आयोजन करण्यात आले होते. येथे तरुणांना कटू सत्याचा सामना करावा लागला, कारण एमटेक आणि वेटरसाठी समान पगार म्हणजे 10,000 रुपये ठेवण्यात आला होता.
अशी परिस्थिती पाहता या पदवीचे काय करायचे हा एकच प्रश्न मनात येतो, कारण लाखो रुपये फी भरून बी.टेक, एम.टेक आणि एमबीए मिळवले आहे. प्रत्यक्षात 26 कंपन्या रोजगार मेळाव्यात आल्या होत्या, ज्यांना एकूण 2331 पदांसाठी तरुणांची नियुक्ती करायची होती. हजारो तरुण नोकरीच्या इच्छेने येथे पोहोचले. सुमारे 3000 तरुणांनी विविध पदांसाठी अर्जही केले.
या रोजगार मेळाव्यात पगार हा चर्चेचा विषय राहिला. उदाहरणार्थ एका कंपनीला 21 शाळा समन्वयकांची आवश्यकता असते. कंपनीने एमबीए, बीसीए, एमटेक उमेदवारांकडून अर्ज मागवले. ज्या उमेदवाराला ही नोकरी दिली जाईल, त्याला 10,000 रुपये पगार मिळेल, असे कंपनीने म्हटले आहे. या पदासाठी 13 उमेदवारांची निवडही करण्यात आली होती.
एका कंपनीला DLED शिक्षकाची गरज होती. उमेदवाराचे पगार फक्त पाच हजार रुपये असल्याचे त्यांनी सांगितले. असाच प्रकार एका वेटरच्या नोकरीच्या बाबतीत होता, ज्याचा पगार 10,000 रुपये होता. कूकचा पगार 11 ते 16 हजारांच्या दरम्यान निश्चित करण्यात आला होता. त्याच वेळी, रोजगार मेळाव्यात नोकरीच्या शोधात आलेल्या तरुणांनी सांगितले की, 10वी-12वी उत्तीर्ण आणि एमटेक आणि एमबीए अशा दोन्ही तरुणांना 10,000 रुपये पगार दिला जात आहे.