केंद्रीय लोकसेवा आयोग (UPSC) अंतर्गत होणाऱ्या नागरी सेवा परीक्षेची तयारी करणाऱ्या तरुणांची संख्या लाखोंच्या घरात आहे. जर एखाद्या उमेदवाराने UPSC CSE उत्तीर्ण केले, तर तो सहसा IAS किंवा IPS अधिकारी म्हणून नोकरी करतो. लोक आयएएस, आयपीएसची नोकरी सोडून दुसऱ्या क्षेत्रात गेल्याची उदाहरणे फार कमी दिसतात. मात्र, एक नाव असेही आहे, ज्याने हे केले आणि आपल्या मेहनतीच्या जोरावर 28 हजार कोटींची कंपनीही उभी केली आहे.
खरं तर, आम्ही रोमन सैनीबद्दल बोलत आहोत. रोमन सैनी सुरुवातीपासूनच हुशार होता. अनॅकॅडमी या ऑनलाइन लर्निंग प्लॅटफॉर्मचे संस्थापक म्हणून त्याची ओळख आहे. रोमन लहानपणापासूनच उत्कृष्ट कामगिरी करत आहे. वयाच्या 16 व्या वर्षीच सुरुवात झाली, जेव्हा त्याने एवढ्या लहान वयात एम्सची प्रवेश परीक्षा दिली. एवढेच नाही तर वयाच्या अवघ्या 18 व्या वर्षी त्याने एका प्रतिष्ठित वैद्यकीय जर्नलसाठी शोधनिबंध लिहिला होता.
एमबीबीएस पूर्ण केल्यानंतर, रोमनने एम्सच्या नॅशनल ड्रग डिपेंडन्स ट्रीटमेंट सेंटर (NDDTC) मध्ये काम केले. एवढ्या प्रतिष्ठित ठिकाणी इतर कोणाला नोकरी मिळाली तर ती सोडावीशी वाटेल. पण रोमनच्या मनात काहीतरी वेगळंच चालू होतं. केवळ सहा महिने येथे काम केल्यानंतर त्याने राजीनामा दिला.
रोमनचे मन UPSC कडे वळले आणि तो त्यासाठी तयारी करू लागला. वयाच्या अवघ्या 22 व्या वर्षी UPSC उत्तीर्ण करून तो IAS अधिकारी झाला. आयएएस अधिकारी होण्याबाबत तो एकदा म्हणाले होता, मी एमबीबीएसचे शिक्षण घेत होतो आणि त्याच काळात माझी पोस्टिंग हरियाणातील दयालपूर गावात झाली. मूलभूत सुविधांपासून लोक कसे वंचित आहेत हे मी पाहिले. तेव्हाच मी देशाची सेवा करण्याचा निर्णय घेतला. वयाच्या 22 व्या वर्षी, रोमन सर्वात तरुण आयएएस अधिकाऱ्यांपैकी एक होता आणि मध्य प्रदेशात कलेक्टर म्हणून नियुक्त झाला होता.
अनेक लोकांसाठी आयएएस बनणे ही सर्वात मोठी उपलब्धी आहे. पण रोमनने काहीतरी वेगळं करण्याचा विचार केला होता. यामुळेच त्यांनी लवकरच नोकरी सोडली आणि त्याऐवजी त्यांचा मित्र गौरव मुंजाल यांच्यासोबत अनकॅडमीची स्थापना केली. हे असे एक ऑनलाइन लर्निंग प्लॅटफॉर्म आहे, जिथे हजारो तरुण आज UPSC परीक्षेची तयारी करतात.
लाखो रुपये फी न भरता कमी पैशात यूपीएससी कोचिंग क्लासेस उपलब्ध करून देण्यासाठी तरुणांना व्यासपीठ उपलब्ध करून देणे हा अनकॅडमीच्या तयारीचा उद्देश होता. युट्यूबवर गौरव मुंजाल यांनी 2010 मध्ये याची सुरुवात केली होती. त्यानंतर 2015 मध्ये रोमन सैनी, गौरव मुंजाल आणि हिमेश सिंग यांनी ऑनलाइन लर्निंग प्लॅटफॉर्म म्हणून त्याची स्थापना केली. सध्या या कंपनीची किंमत 28 हजार कोटी आहे.