स्मार्टफोन हा आपल्या आयुष्याचा एक महत्त्वाचा भाग बनला आहे, पण हळूहळू त्याचे व्यसन गंभीर धोक्यात बदलू लागले आहे. हैदराबादमध्ये स्मार्टफोनमुळे एका महिलेची दृष्टी गेल्याची घटना अलीकडेच समोर आली आहे.
हैदराबादच्या डॉ सुधीर कुमार यांनी नुकतीच ट्विटरवर एक पोस्ट शेअर केली आहे. यामध्ये त्यांनी अंधारात स्मार्टफोन वापरल्याने 30 वर्षीय महिलेची दृष्टी कशी गेली, हे सविस्तरपणे सांगितले आहे. डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार, मंजू नावाच्या या महिलेला सतत प्रकाश आणि झिगझॅग पॅटर्नची तीव्र चमक दिसत होती आणि एकाग्रतेचा अभाव होता, कधीकधी असे व्हायचे की महिलेला काहीही दिसत नव्हते.
मंजूला अनेकदा काहीच दिसत नव्हते. विशेषत: रात्री, तिला कित्येक सेकंद काहीही दिसत नव्हते. अशा स्थितीत ती नेत्रतज्ज्ञांकडे गेली, पण डोळ्यांत सर्वकाही सामान्य होते. न्यूरोलॉजिकल कारणे नाकारण्यासाठी तिला संदर्भित करण्यात आले. डॉक्टरांशी झालेल्या संभाषणात असे आढळून आले की ही महिला ब्युटीशियन म्हणून काम करायची, जे तिने सोडले, त्यानंतर ती गेल्या दीड वर्षांपासून दररोज अनेक तास स्मार्टफोनवर वेळ घालवत होती. रात्री दिवे बंद करून ती स्मार्टफोन वापरत होती.
तपासाअंती असे आढळून आले की ती महिला स्मार्टफोन व्हिजन सिंड्रोम (SVS) या आजाराने ग्रस्त आहे, जो संगणक, स्मार्टफोन किंवा इतर डिजिटल उपकरणांच्या दीर्घकाळ वापरामुळे होतो, ज्याला संगणक दृष्टी सिंड्रोम किंवा डिजिटल व्हिजन सिंड्रोम असेही म्हणतात. त्यामुळे दृष्टी नष्ट होण्याचा धोका असतो.
डिजिटल व्हिजन सिंड्रोम याला कॉम्प्युटर व्हिजन सिंड्रोम असेही म्हणतात, याला डिजिटल आय स्ट्रेन असेही म्हणतात. डोळ्यांवर जास्त ताण पडल्यामुळे हा सिंड्रोम होतो, याशिवाय डोकेदुखी, मानदुखी आणि खांदेदुखी यांसारख्या समस्या उद्भवू शकतात. अमेरिकन ऑप्टोमेट्रिक असोसिएशनच्या मते, जर एखादी व्यक्ती दोन तास किंवा त्याहून अधिक काळ संगणक किंवा इतर डिजिटल स्क्रीन वापरत असेल तर या सिंड्रोमचा धोका वाढतो.
डॉ. सुधीरच्या म्हणण्यानुसार, त्यांनी मंजूला कोणतीही चाचणी करण्यास सांगितले नाही किंवा औषधही दिले नाही. त्यांना तिच्या डोळ्यांची काळजी वाटत होती. डॉ. सुधीर यांच्या मते, स्मार्टफोन व्हिजन सिंड्रोमवर कोणतेही औषध नाही, मोबाईलपासून अंतर हाच उपाय आहे. म्हणूनच मी मंजूला स्मार्टफोनचा वापर कमी करायला सांगितला. मंजूने तेच केले, ती म्हणाली की ती मोबाईलची स्क्रीन फार महत्वाची असल्याशिवाय बघणार नाही. महिनाभरात तिची दृष्टी पुन्हा बरी होऊ लागली आहे.
एका ट्विटर थ्रेडमध्ये डॉ. सुधीर यांनी सिंड्रोम टाळण्यासाठी उपाय देखील लिहिला आहे, ते म्हणाले की डिजिटल उपकरणांची स्क्रीन दीर्घकाळ पाहिल्याने दृष्टी कमी होणे किंवा इतर समस्या उद्भवू शकतात, त्यामुळे डिजिटल स्क्रीन (20-20-20 नियम) , म्हणजे स्क्रॅमवर काम करताना 20 फूट अंतर, 20 मिनिटांत 20 सेकंदांचा ब्रेक घ्या.