आधुनिक ड्रोनमुळे वाढणार भारतीय लष्कराची ताकद, प्राणी नव्हे, तर रोबोट उचलणार सामान, हवेत उडणार सैनिक


भारतीय लष्कराने संवेदनशील सीमा भागात पाळत ठेवण्यासाठी आणि लढाऊ क्षमता मजबूत करण्यासाठी 130 प्रगत ड्रोन यंत्रणा खरेदी करण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे. अधिकाऱ्यांनी मंगळवारी ही माहिती दिली. ते म्हणाले की बाय-इंडियन श्रेणीतील फास्ट-ट्रॅक प्रक्रियेअंतर्गत आणीबाणीच्या खरेदी अंतर्गत बनवलेले ड्रोन खरेदी केले जात आहेत. या श्रेणी अंतर्गत, सैन्याने आपत्कालीन खरेदी अंतर्गत 48 जेट पॅक सूट खरेदी करण्यासाठी इच्छुक युनिट्सकडून पत्रांसाठी विनंती (RFP) मागितली आहे.

टेथर्ड ड्रोन सिस्टीममध्ये ड्रोन असतात, जे जमिनीवर टिथर स्टेशनशी जोडलेले असतात आणि व्हिज्युअल श्रेणीच्या पलीकडे लक्ष्यांचे दीर्घकालीन पाळत ठेवू शकतात. अधिकाऱ्यांनी सांगितले की प्रत्येक ड्रोन प्रणालीमध्ये दोन हवाई वाहने, एकल-व्यक्ती पोर्टेबल ग्राउंड कंट्रोल स्टेशन, एक टिथर स्टेशन, एक रिमोट व्हिडिओ टर्मिनल आणि समाविष्ट पेलोडसह इतर घटक असतील. निविदा सादर करण्याची अंतिम तारीख 14 फेब्रुवारी आहे. लष्कराने सामानासह 100 रोबोटिक खेचरांची प्रक्रियाही सुरू केली आहे. 6 फेब्रुवारी ही निविदा सादर करण्याची अंतिम तारीख असल्याचे अधिकाऱ्यांनी सांगितले.

‘बाय इंडिया’ श्रेणी अंतर्गत केली जाईल खरेदी
मंगळवारी जारी केलेल्या प्रस्तावाच्या RFP मध्ये, लष्कराने सांगितले की, प्रत्येक ड्रोन प्रणालीमध्ये एकत्रित इलेक्ट्रो-ऑप्टिक/इन्फ्रारेड पेलोडसह दोन हवाई वाहने, एक रिमोट व्हिडिओ टर्मिनल आणि जनरेटर सेट, एक बॅटरी चार्जर, प्रत्येक ड्रोनसाठी एक अतिरिक्त बॅटरी आणि एक अतिरिक्त बॅटरी समाविष्ट असेल. सिस्टममध्ये किमान 60 टक्के स्वदेशी सामग्री असणे आवश्यक आहे आणि ती ‘बाय इंडिया’ श्रेणी अंतर्गत खरेदी केली जाईल.

10 मिनिटांत तैनात करण्याची क्षमता
त्यांचे वजन सुमारे 15 किलो असावे आणि ते टेथर्ड मोडमध्ये सहा तास आणि अनटिथर्ड मोडमध्ये 45 मिनिटे सहन करण्यास सक्षम असावे आणि 10 मिनिटांत तैनात करण्यात सक्षम असावे. RFP नुसार, त्याची मिशन रेंज अनियंत्रित मोडमध्ये 5 किमी पेक्षा कमी एकमार्गी असावी आणि समुद्रसपाटीपासून 4,500 मीटर उंचीवर प्रक्षेपित करण्यास आणि 500 ​​मीटर उंचीवर उड्डाण करण्यास सक्षम असावे.

ड्रोन मायदेशी लँड करण्यास सक्षम
त्यात असेही नमूद केले आहे की संवादामध्ये बिघाड झाल्यास किंवा वायर तुटल्यास आणि बॅटरी कमी झाल्यास ड्रोन घरी परत येऊ शकेल. ड्रोन प्रणाली टिथर स्टेशनसह येईल, जी वीज पुरवठा केबल आणि डेटा लिंक म्हणून काम करेल. एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, विस्तारित कालावधीत पाळत ठेवण्याची क्षमता वाढल्यामुळे या ड्रोनचा लष्कराच्या यादीतील इतरांपेक्षा फायदा होईल. अधिका-याने स्पष्ट केले की सतत पाळत ठेवण्यासाठी लांब उड्डाण कालावधी, अगदी दृष्टीच्या पलीकडे असलेल्या लक्ष्यांवर, जॅमिंगच्या कमी जोखमीसह, अचूक इंटेल आणि लक्ष्य संपादन करण्यात सैन्याला मदत होईल.

लष्कराला मिळणार हे ड्रोन
गेल्या एका वर्षात, लष्कराने शत्रूच्या ड्रोनवर कारवाई करण्यासाठी काउंटर-ड्रोन प्रणालीसह टेहळणीसाठी अनेक स्वदेशी ड्रोन मिळविण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे. यामध्ये स्विच ड्रोन, स्वॉर्म ड्रोन, हाय अल्टीट्यूड लॉजिस्टिक ड्रोन, मिनी रिमोटली पायलटेड एअरक्राफ्ट आणि रिमोटली पायलटेड एरियल व्हेइकल्स, सर्व्हिलन्स कॉप्टर्स, हेरॉन मिडियम-अल्टीट्यूड लाँग-एन्ड्युरन्स मानवरहित एरियल व्हेइकल्स (यूएव्ही), लोइटरिंग-अवलंबित युद्धसामग्री, आरपीएएस यांचा समावेश आहे. एकूण, लष्कराला सुमारे 2,000 ड्रोन मिळतील.

चार पायांचे रोबोटिक खेचर
आरएफपीमध्ये, लष्कराने सांगितले की रोबोटिक खेचर चतुष्पाद असावे, वेगवेगळ्या भूभागावर चालण्यास सक्षम असावे. याशिवाय, स्वतःला बरे करण्याची क्षमता असावी. असे म्हटले आहे की रोबोट असमान भूभागावर चालण्यास सक्षम असावा आणि मध्यम चढणे आणि पडणे आणि त्याचे वजन 60 किलोपेक्षा जास्त नसावे. RFP म्हणते की ते संमिश्र किंवा इतर मजबूत सामग्रीचे बनलेले असावे आणि स्वायत्त मोडमध्ये आणि GPS-नकारलेल्या वातावरणात 3,000 मीटर उंचीपर्यंत कार्य करण्यास सक्षम असावे.

पायऱ्या चढण्यास सक्षम
त्यांना किमान पाच इंच उंचीच्या पायऱ्या चढता आल्या पाहिजेत आणि असंरचित भूप्रदेश, बिल्ट-अप भागात मार्गक्रमण करता आले पाहिजे आणि त्यांचे शेल्फ लाइफ 10 वर्षे असावे, असे RFP म्हणते. दुसऱ्या अधिकाऱ्याने स्पष्ट केले की प्राण्यांच्या वाहतुकीसाठी रसद आणि समर्थन प्रणाली विस्तृत आणि अवजड आहेत आणि अशा प्रकारे रोबोटिक खेचर “अधिक कार्यक्षम आणि देखरेख करणे सोपे” होतील.

टेक ऑफ आणि लँडिंग
तिसऱ्या RFP मध्ये, सैन्याने सांगितले की त्यांना जेटपॅक सूट मिळवायचे आहे, जे एखाद्या व्यक्तीला वाळवंट, पर्वत आणि उच्च-उंचीच्या भागात 3,000 मीटरच्या उंचीवर सुरक्षितपणे उचलू शकेल. 80 किलो वजन उचलण्याची क्षमता आणि किमान आठ मिनिटांच्या उड्डाण वेळेसह ते 50 किमी प्रतितास पेक्षा जास्त वेग प्राप्त करण्यास सक्षम असावे. वैशिष्ट्यांमध्ये असे नमूद केले आहे की सूटने सुरक्षित चढाई, उतरणे, टेक ऑफ आणि लँडिंगसाठी सर्व दिशांना नियंत्रण प्रदान केले पाहिजे.