जगभरात दरवर्षी कर्करोगाचे प्रमाण वाढत आहे. हा आजार झाल्यानंतर रुग्णाचा जीव वाचवणे फार कठीण होऊन बसते. कॅन्सरपासून बचाव करण्यासाठी कोणतेही विशिष्ट औषध नाही, परंतु आता एका संशोधनात असे दिसून आले आहे की ऍस्पिरिनच्या गोळ्या घेतल्याने पोटाचा कर्करोग टाळता येतो. गेल्या दोन दशकांमध्ये कर्करोगाची लक्षणे असलेल्या रुग्णांवर केलेल्या संशोधनात ही बाब समोर आली आहे.
या संशोधनात 800 हून अधिक लोकांचा समावेश करण्यात आला होता. या सर्वांना लिंट सिंड्रोम होता, जो एक अनुवांशिक विकार आहे. कोलोरेक्टल कॅन्सर होण्याचा धोका असतो. संशोधनात सामील असलेल्या निम्म्या लोकांना दररोज दोन ऍस्पिरिन दिले गेले, तर उर्वरित लोकांना प्लेसबो देण्यात आले. या अभ्यासातून असे दिसून आले की ऍस्पिरिन घेत असलेल्या लोकांपैकी फक्त 19 लोकांना कर्करोग झाल्याचे निदान झाले. प्लेसबो गटात ही संख्या 37 होती.
संशोधनात सहभागी असलेले शास्त्रज्ञ प्रोफेसर सर जॉन बायर्न म्हणतात की, या संशोधनातून हे स्पष्ट झाले आहे की ऍस्पिरिनने कर्करोगाने ग्रस्त लोकांची संख्या जवळपास निम्मी केली होती. ते म्हणाले की, जगातील दोनपैकी एका व्यक्तीला कर्करोग होण्याचा धोका असतो. कॅन्सरच्या उपचारातही बरीच सुधारणा झाली आहे, या आजाराच्या उपचाराबाबत अजून बरेच काम करायचे आहे. पण हा आजार आपल्या जवळ आढळणाऱ्या कोणत्याही औषधाने कमी करता आला तर? कर्करोग होण्याचा उच्च धोका असलेल्या लोकांमध्येही, दिवसातून दोन लहान गोळ्या घेतल्यास कर्करोगाची स्थिती सुधारू शकते तर? या प्रश्‍नांची उत्तरे या संशोधनात सापडली आहेत, ज्यावरून असे दिसून येते की ऍस्पिरिन घेतल्याने पोटाच्या कर्करोगाचा धोका खूप कमी असतो.
प्रोफेसर सर जॉन बायर्न यांच्या मते, असा अंदाज आहे की यूकेमध्ये 300 पैकी एक व्यक्ती लिंच सिंड्रोमने ग्रस्त आहे आणि सुमारे तीसपैकी एक कोलन कर्करोग अनुवांशिकतेशी संबंधित आहे. एस्पिरिनमध्ये जगभरातील हजारो जीव वाचवण्याची क्षमता आहे आणि दीर्घकालीन अभ्यासाच्या मूल्याचा स्पष्ट पुरावा आहे, जे लोक त्यांचे जीवन सुधारण्यासाठी साधी पावले उचलू शकतात हे दर्शविते.
2007 मधील पहिल्या विश्लेषणात दोन गटांमधील कोलन कर्करोगाच्या घटनांमध्ये कोणताही बदल दिसून आला नसला तरी, तीन वर्षांनंतर दुसऱ्या रिझर्टने खूप वेगळे चित्र निर्माण केले. आता कालांतराने ऍस्पिरिनचे चांगले परिणाम स्पष्ट झाले. या संशोधनात असे आढळून आले आहे की, ऍस्पिरिन घेणाऱ्यांमध्ये कोलन कॅन्सरचा धोका खूपच कमी असतो.
उच्च जोखीम असलेल्या रुग्णांमध्ये हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यासाठी ऍस्पिरिन दिले जाते. इतर अभ्यासांनी असे सुचवले आहे की या औषधामध्ये कर्करोगाचा धोका कमी करण्याची शक्ती आहे, परंतु हे सिद्ध करण्यासाठी विशेषत: ऍस्पिरिन आणि कर्करोगावरील अशा प्रकारची ही पहिली चाचणी होती. ऍस्पिरिनच्या दीर्घकालीन वापरामुळे पोटात अल्सर आणि स्ट्रोकसारखे दुष्परिणाम होत असले तरी, लिंच सिंड्रोम असलेल्या रुग्णांसाठी आणि कर्करोगाचा धोका कमी असलेल्या रुग्णांसाठी हे औषध फायदेशीर ठरू शकते.