मुंबई – महाराष्ट्रातील आगामी पोटनिवडणुकीसाठी निवडणूक आयोगाने शिवसेनेच्या उद्धव ठाकरे गटाला ‘ज्वलंत मशाल’ हे चिन्ह वाटप दिले आहे. मात्र, शिंदे गटाला अद्याप निवडणूक चिन्ह मिळालेले नाही. त्यांच्या शिबिरात उद्यापर्यंत संभाव्य चिन्हांची नवीन यादी सादर करण्यास सांगितले आहे. यापूर्वीच्या गटांनी निवडणूक चिन्हासाठी त्रिशूळ आणि गदा मागितली होती, जी धार्मिक अर्थाचा हवाला देत नाकारण्यात आली होती. यानंतर ‘उगवत्या सूर्या’चीही मागणी झाली होती, पण निवडणूक आयोगाने त्याला द्रमुकचे चिन्ह म्हटले होते.
निवडणूक आयोगाने सांगितले की, ज्वलंत मशाल हे चिन्ह यापूर्वी समता पक्षाला देण्यात आले होते, ज्याची 2004 मध्ये मान्यता रद्द करण्यात आली होती. तेव्हापासून हे चिन्ह कोणाकडेही नव्हते. ठाकरे गटाच्या विनंतीवरून हे चिन्ह मुक्त चिन्हांच्या यादीत समाविष्ट करण्याचा निर्णय घेतल्याचे आयोगाने म्हटले आहे.
‘ज्वलंत मशाल’ या निवडणूक चिन्हाशी शिवसेनेची जुनीच नाळ
ज्वलंत मशाल चिन्हाशी शिवसेनेचे जुने नाते आहे. या चिन्हावर पक्षाने 1985 मध्ये निवडणूक जिंकली होती. त्यावेळी पक्षाकडे कोणतेही समर्पित निवडणूक चिन्ह नव्हते. सातव्या महाराष्ट्र विधानसभेत शिवसेनेचे एकमेव आमदार छगन भुजबळ हे माझगाव मतदारसंघातून ज्वलंत मशाल चिन्हावर विजयी झाले होते. त्यावेळी पक्षाकडे समर्पित निवडणूक चिन्ह नसल्याने पक्षाच्या उमेदवारांनी वेगवेगळ्या चिन्हांवर निवडणूक लढवली होती. भुजबळ यांनी इंडियन एक्स्प्रेसला सांगितले की, मी ज्वलंत मशाल निवडली, कारण ती क्रांतीचे प्रतीक होती आणि महाराष्ट्रातील जनतेला एक नवीन मार्ग दाखवला. 1985 च्या निवडणुकीची आठवण करून देताना भुजबळ म्हणाले की, त्यावेळी प्रचार मुख्यत्वे वॉल पेंटिंगवर आधारित होता आणि मशाल बनवणे सोपे होते.
त्यावेळी निवडणूक लढवण्यासाठी फारसे पैसे नव्हते, त्यामुळे त्यांनी स्वत: वॉल पेंटिंग करून आपले निवडणूक चिन्ह बनवले असल्याचे त्यांनी सांगितले. ते म्हणाले की त्यांच्या चिन्हाने लोकांना आकर्षित केले आणि ऐतिहासिक विजय मिळवला. मात्र, भुजबळ आता राष्ट्रवादी काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते आहेत. मला खात्री आहे की उद्धव ठाकरे गट पुन्हा त्या विजयाची पुनरावृत्ती करेल आणि ज्वलंत मशाल चिन्ह शिवसेनेला महाराष्ट्राच्या राजकारणात नवीन उंचीवर घेऊन जाईल, असे ते म्हणाले. शिवसेनेला 1989 मध्ये ‘धनुष्यबाण’ हे निवडणूक चिन्ह मिळाले होते.