समाजवादी राजकारणातील ‘युग’ मुलायमसिंह यादव यांचे निधन


लखनौ/गुरुग्राम : समाजवादी पक्षाचे प्रमुख मुलायम सिंह यादव यांचे सोमवारी दीर्घ आजाराने गुरुग्राममधील मेदांता रुग्णालयात निधन झाले. तीन वेळा उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री आणि केंद्र सरकारमध्ये संरक्षण मंत्री राहिलेल्या मुलायमसिंह यादव यांना देशातील दिग्गज राजकारण्यांपैकी एक गणले जाते. मुलायम सिंह यांना श्वास घेण्यास त्रास होत असल्याने त्यांना मेदांता हॉस्पिटलच्या आयसीयूमध्ये हलवण्यात आले. रूग्णालयात मुलायम सिंह (82) यांची वैयक्तिकरित्या मेदांता ग्रुपचे संचालक डॉ. नरेश त्रेहान यांच्या देखरेखीखाली होते. मात्र, त्यांची प्रकृती खालावल्याने त्यांचे प्राण वाचू शकले नाहीत आणि मुलायम यांनी सकाळी 8.16 वाजता अखेरचा श्वास घेतला. मुलायमसिंह यादव रुग्णालयात दाखल झाल्यापासून त्यांचे समर्थक आणि चाहते त्यांच्या प्रकृतीच्या प्रकृतीसाठी सतत प्रार्थना करत होते.

समाजवादी पक्षाचे अध्यक्ष
अखिलेश यादव स्वतः मेदांता हॉस्पिटलमध्ये पोहोचले होते. अखिलेश यादव आणि मुलायम सिंह यांची सून अपर्णा यादव यांना लखनऊमध्ये मुलायम यांची तब्येत बिघडल्याची माहिती मिळाली होती, त्यानंतर ते 2 ऑक्टोबरला एका विशेष विमानाने दिल्लीमार्गे गुरुग्रामला पोहोचले. अखिलेशच्या आधी शिवपाल यादव आणि राम गोपाल यादव दिल्लीतच उपस्थित होते. अखिलेश पत्नी डिंपल आणि मुलांसह गुरुग्रामला पोहोचले आहेत. अखिलेश शनिवारीच दिल्लीहून लखनौला आले होते, मात्र मुलायम यांची प्रकृती खालावल्यानंतर त्यांनी अचानक पुन्हा गुरुग्राम गाठले.

इटावामध्ये जन्मलेले आणि 6 दशकांचे सक्रिय राजकारण
इटावा जिल्ह्यातील सैफई येथे 22 नोव्हेंबर 1939 रोजी जन्मलेल्या मुलायम यांनी जवळपास 6 दशके सक्रिय राजकारणात भाग घेतला. ते अनेकवेळा यूपी विधानसभा आणि विधान परिषदेचे सदस्य होते. याशिवाय त्यांनी अकराव्या, बाराव्या, तेराव्या आणि पंधराव्या लोकसभेत खासदार म्हणून भाग घेतला. मुलायमसिंह यादव 1967, 1974, 1977, 1985, 1989, 1991, 1993 आणि 1996 मध्ये एकूण 8 वेळा विधानसभेचे सदस्य झाले. याशिवाय ते 1982 ते 1985 या काळात यूपी विधानसभेचे सदस्यही होते.

उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री आणि संरक्षण मंत्री म्हणूनही काम केले
मुलायमसिंग यादव तीन वेळा यूपीचे मुख्यमंत्री होते. ते पहिल्यांदा 5 डिसेंबर 1989 ते 24 जानेवारी 1991 पर्यंत, दुसऱ्यांदा 5 डिसेंबर 1993 ते 3 जून 1996 आणि तिसऱ्यांदा 29 ऑगस्ट 2003 ते 11 मे 2007 पर्यंत उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री होते. या कार्यकाळांव्यतिरिक्त, त्यांनी 1996 मध्ये एचडी देवेगौडा यांच्या संयुक्त आघाडी सरकारमध्ये संरक्षण मंत्री म्हणूनही काम केले. मुलायमसिंग यांना त्यांच्या सर्वस्पर्शी संबंधांमुळे नेताजी ही पदवीही देण्यात आली होती. यूपी आणि देशाच्या राजकारणाची नाडी समजून घेणाऱ्या नेत्यांमध्ये मुलायम यांची ओळख होती आणि सर्व पक्षांमध्ये ते आदरणीयही होते.