रॉयल स्वीडिश अॅकॅडमी ऑफ सायन्सेसने 2022 चा अर्थशास्त्राचा नोबेल पुरस्कार जाहीर केला आहे. अल्फ्रेड नोबेल यांच्या स्मरणार्थ, 2022 चा Sveriges Riksbank पुरस्कार बेन एस. बर्नान्के, डग्लस डब्ल्यू. डायमंड आणि फिलिप एच. डायबविग यांना त्यांच्या बँका आणि आर्थिक संकटांवरील संशोधनासाठी प्रदान करण्यात आला आहे.
पुरस्कारांची घोषणा करताना समितीने सांगितले की, तीन पुरस्कार विजेत्यांनी अर्थव्यवस्थेतील बँकांच्या भूमिकेबद्दल, विशेषत: आर्थिक संकटाच्या काळात आमची समज लक्षणीयरीत्या सुधारली आहे. त्यांच्या संशोधनातील एक महत्त्वाचा निष्कर्ष म्हणजे बँकांची पडझड टाळणे का महत्त्वाचे आहे?
‘बँकांना कसे संवेदनशील करावे’ यावर केले संशोधन
पुरस्कारांची घोषणा करताना असे म्हटले जाते की, आधुनिक बँकिंग संशोधन आमच्याकडे बँका का आहेत हे स्पष्ट करते. त्यांना संकटांना कमी कसे बनवायचे आणि बँक कोसळल्याने आर्थिक संकटे कशी वाढतात? या संशोधनाचा पाया 1980 च्या दशकाच्या सुरुवातीला बेन बर्नांक, डग्लस डायमंड आणि फिलिप डायबविग यांनी घातला. वित्तीय बाजारांचे नियमन आणि आर्थिक संकटांना सामोरे जाण्यासाठी त्यांचे विश्लेषण खूप व्यावहारिक महत्त्व आहे.
1969 पासून दिले जात आहे अर्थशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक
आल्फ्रेड नोबेल यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ अर्थशास्त्रातील स्वेरिजेस रिक्सबँक पुरस्कार दिला जातो. आल्फ्रेड नोबेल यांनी आपल्या मृत्युपत्रात अर्थशास्त्र पुरस्काराचा उल्लेख केलेला नाही. Sveriges Riksbank ने 1968 मध्ये पारितोषिकाची स्थापना केली आणि रॉयल स्वीडिश अकादमी ऑफ सायन्सेसला 1969 पासून आर्थिक विज्ञानातील विजेते निवडण्याचे काम देण्यात आले.
2021 मध्ये देखील अर्थशास्त्रातील नोबेल तीन अर्थशास्त्रज्ञ डेव्हिड कार्ड, जोशुआ डी अँग्रिस्ट आणि गुइडो डब्ल्यू. डेव्हिड कार्डला त्यांच्या श्रमिक अर्थशास्त्रातील प्रायोगिक योगदानासाठी अर्धे पारितोषिक देण्यात आले, तर उरलेले अर्धे पारितोषिक संयुक्तपणे जोशुआ डी. अँजिस्ट आणि गुइडो डब्ल्यू. इम्बेन्स यांना कार्यकारण संबंधांच्या विश्लेषणासाठी पद्धतशीर योगदानासाठी देण्यात आले.