नवी दिल्ली : आरबीआयने सलग चौथ्यांदा रेपो दरात वाढ केली आहे. मध्यवर्ती बँकेने पॉलिसी व्याजदरात 50 आधार अंकांची वाढ केली आहे. यासह रेपो दर 5.90 टक्क्यांवर पोहोचला आहे, जो तीन वर्षांतील उच्चांक आहे. RBI बँकांना ज्या दराने कर्ज देते, तो दर म्हणजे रेपो दर. या वाढीमुळे गृहकर्जासह सर्व प्रकारची कर्जे महाग होणार आहेत. रेपो दरात वाढ करण्याचा निर्णय सेंट्रल बँकेच्या चलनविषयक धोरण समितीच्या (एमपीसी) बैठकीत घेण्यात आला. या बैठकीत घेतलेल्या निर्णयांची माहिती RBI गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी दिली. मे महिन्यापासून रेपो दरात 1.90 टक्क्यांनी वाढ करण्यात आली आहे.
महागाई कमी करण्यासाठी मध्यवर्ती बँक पुन्हा एकदा रेपो दरात वाढ करू शकते, असे मानले जात होते. महागाई नियंत्रणात ठेवण्यासाठी जगभरातील केंद्रीय बँकांनी व्याजदर वाढवले आहेत. आरबीआयने मे महिन्यात रेपो दरात 190 बेसिस पॉईंटची वाढ केली होती. यूएस फेड रिझर्व्हने सलग तिसऱ्यांदा व्याजदरात 75 बेसिस पॉइंट्सने वाढ केली होती, त्यानंतर रुपयावर दबाव वाढला होता. तसेच ऑगस्टमध्ये किरकोळ महागाई पुन्हा वाढली होती. अशा परिस्थितीत आरबीआय शुक्रवारी रेपो दरात वाढ करण्याची घोषणा करू शकते, असा विश्वास अर्थतज्ज्ञांनी व्यक्त केला.
वाढणार ईएमआय
रेपो दरात वाढ केल्यास ईएमआयमध्येही वाढ होईल. कारण रेपो दरात वाढ झाल्याने बँकांच्या कर्ज खर्चात वाढ होईल. बँका ते ग्राहकांना देतील. त्यामुळे कर्ज घेणे महाग होईल. याचा परिणाम घरांच्या विक्रीवरही होणार आहे. कच्च्या मालाच्या किमतीत वाढ झाल्याने बांधकाम व्यावसायिकांनी आधीच स्थावर मालमत्तेच्या किमती वाढवल्या आहेत. यामुळे रिअल इस्टेट बाजाराच्या पुनर्प्राप्तीवर परिणाम होईल, जे आधीच ट्रॅकवर परत आले आहे.
गृहकर्जावर काय होईल परिणाम
बँका देऊ करत असलेली नवीन किरकोळ कर्जे बाह्य बेंचमार्कशी जोडलेली असतात. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, ते रेपो दराशी जोडलेले असते. यामुळेच रेपो दरात कोणताही बदल केल्यास गृहकर्जाच्या व्याजदरावर परिणाम होतो. म्हणजेच रेपो रेट वाढल्याने तुमच्या गृहकर्जाचा हप्ता वाढेल. तसेच, MCLR, बेस रेट आणि BPLR शी जोडलेल्या जुन्या गृहकर्जांवरही त्याचा परिणाम होईल.
वाढेल कर्जाचा हप्ता
जर एखाद्या व्यक्तीने एप्रिल 2022 मध्ये 6.95 टक्के व्याजाने 20 वर्षांसाठी 30 लाख रुपयांचे गृहकर्ज घेतले असेल, तर त्याचा हप्ता आता 8.35 टक्के दराने 25,751 रुपये होईल. रेपो दरात वाढ झाल्यानंतर बँकेने कर्जदरात 25 बेसिस पॉईंटने वाढ केल्यास व्याजदर 8.60 टक्क्यांपर्यंत पोहोचेल. यामुळे त्याचा हप्ता 26,225 रुपये होईल. त्याचप्रमाणे, जर एखाद्या व्यक्तीने एप्रिल 2022 मध्ये 1 कोटी रुपयांचे गृहकर्ज 6.9 टक्के व्याजाने 20 वर्षांसाठी घेतले असेल, तर त्याचा हप्ता 76,931 रुपये असेल. पण रेपो रेटमध्ये 50 बेसिस पॉइंट्सने वाढ केल्यानंतर तो 87,734 रुपये होईल.
इतर कर्जेही होतील महाग
गृहकर्जाव्यतिरिक्त वाहन कर्ज, शैक्षणिक कर्ज, वैयक्तिक कर्ज आणि व्यावसायिक कर्जेही महाग होतील. कंटाळवाण्या खर्चात वाढ झाल्यामुळे, सामान्य लोक अनावश्यक खर्च टाळतात, ज्यामुळे मागणी कमी होते. मात्र, रेपो रेट वाढल्याने एफडी करणाऱ्या ग्राहकांना फायदा होईल.