मुंबई : फुले किंवा फळे नसलेली भांगाची वनस्पती ‘गांजा’च्या कक्षेत येत नाही, असे नमूद करत व्यावसायिक अंमली पदार्थ बाळगल्याचा आरोप असलेल्या एका व्यक्तीला मुंबई उच्च न्यायालयाने अटकपूर्व जामीन मंजूर केला आहे. न्यायमूर्ती भारती डांगरे यांच्या खंडपीठाने 29 ऑगस्ट रोजी दिलेल्या आदेशात एनसीबीने आरोपीच्या घरातून जप्त केलेला पदार्थ आणि रासायनिक विश्लेषणासाठी पाठवलेले नमुने यात तफावत असल्याचे निरीक्षण नोंदवले.
न्यायालय कुणाल कडू यांनी दाखल केलेल्या अटकपूर्व जामीन याचिकेवर सुनावणी करत होते, ज्यात कलम 8(सी) (अंमली पदार्थांचे उत्पादन, उत्पादन किंवा ताब्यात ठेवणे), अंमली पदार्थ प्रतिबंध कायदा (एनडीपीएस), 28 (गुन्हा करण्याचा प्रयत्न) आणि 29 (गुन्हेगारी) यांचा समावेश आहे. षडयंत्र) एनसीबीकडून त्याच्या अटकेची भीती होती.
48 किलो हिरवेगार साहित्य जप्त
एनसीबीच्या म्हणण्यानुसार, त्याने एप्रिल 2021 मध्ये कडू यांच्या घराची झडती घेतली होती आणि तीन पॅकेटमध्ये एकूण 48 किलो हिरव्या पालेभाज्या जप्त केल्या होत्या. हा हिरवा पानांचा पदार्थ गांजा असल्याचा दावा एनसीबीने केला होता आणि जप्त केलेल्या प्रतिबंधित पदार्थाचे एकूण वजन 48 किलो असल्याने ते व्यावसायिक प्रमाणाच्या व्याख्येत येते.
एनडीपीएस कायद्यांतर्गत भांगाच्या व्याख्येवर विसंबून न्यायमूर्ती डांगरे म्हणाले, भांग हा भांगाच्या झाडाचा वरचा भाग किंवा फुलांचा किंवा फळाचा भाग असतो आणि जेव्हा फुलाचा किंवा फळाचा भाग एकत्र नसतो, तेव्हा वनस्पतीच्या बिया आणि पाने यांचे वर्गीकरण केले जाते. संबंधित श्रेणीत ठेवू नये.
न्यायालयाने सांगितली गांजाची व्याख्या
जर झाडाच्या वरच्या भागात बिया आणि पानांसह फुले किंवा फळे असतील, तर तो गांजा मानला जाईल, असे न्यायालयाने म्हटले आहे. पण जेव्हा बिया आणि पाने त्याच्या वरच्या भागासह नसतील, तेव्हा तो गांजा मानला जाणार नाही.
न्यायमूर्ती डांगरे म्हणाले की, सध्याच्या प्रकरणात एनसीबीने आरोप केला आहे की आरोपी व्यक्तीच्या घरातून जप्त केलेला पदार्थ हा हिरवा पानांचा पदार्थ होता आणि त्यात फुल किंवा फळाचा कोणताही संदर्भ नाही. कडू यांची कोठडीत चौकशी करण्याची गरज नसल्याचे न्यायालयाने सांगितले आणि त्यांना अटकपूर्व जामीन मंजूर करण्यात आला.
कडू यांचे वकील मिथिलेश मिश्रा यांनी असा युक्तिवाद केला की फळे आणि फुलांचा शिखर नसताना केवळ पाने आणि बिया हे NDPS कायद्यामध्ये परिभाषित केल्याप्रमाणे भांग या शब्दाच्या कक्षेत येत नाही.