नवी दिल्ली : भारतीय अर्थव्यवस्था जगातील इतर अर्थव्यवस्थांच्या तुलनेत मजबूत आहे, मात्र रोजगाराच्या संधी नसल्यामुळे पुढील दहा वर्षांत समस्या वाढू शकतात, असे मत आरबीआयचे माजी गव्हर्नर रघुराम राजन यांनी व्यक्त केले आहे. ज्या दराने महागाई वाढत आहे, ते संकट आणखी गडद करू शकते. ते म्हणाले, आपण आराम करू शकत नाही. आपल्याला आणखी काही करण्याची गरज आहे. तुम्हाला स्वतःमध्ये आणखी काही सुधारणा कराव्या लागतील. मोदी सरकार त्यांची स्तुती करणाऱ्यांनाच बरोबर मानते आणि बाकी सगळे चुकीचे आहेत.
एनडीटीव्हीला दिलेल्या मुलाखतीत ते म्हणाले की, जागतिक अर्थव्यवस्था संकटातून जात आहे. कोविडमुळे जागतिक अर्थव्यवस्थेला मोठा फटका बसला आहे. आपण गरीब देश आहोत. वर्षानुवर्षे ज्या प्रकारच्या नोकऱ्यांची गरज वाढली आहे, त्यासाठी वाढ अपुरी आहे. माजी गव्हर्नर रघुराम राजन म्हणाले की, आपल्याला लोकांचे कौशल्य वाढवायचे आहे आणि शिक्षण क्षेत्राला गती द्यायची आहे. येत्या 10 वर्षात जे तरुण पदवीनंतर पदवीधर होतील, त्यांना स्किल बेस एज्युकेशन द्यावे लागेल, तरच नोकऱ्या वाढतील.
सल्ल्याशिवाय घेतलेल्या निर्णयांचे चांगले परिणाम झाले नाहीत
रघुराम राजन म्हणाले की, लोकशाहीत संवादाला खूप महत्त्व आहे. गेल्या काही वर्षांत, सरकारने नोटाबंदी, तीन कृषी कायदे इत्यादींसारखे व्यापक सल्लामसलत न करता अनेक निर्णय घेतले आहेत, ज्यामुळे जनक्षोभ आणि निषेध निर्माण झाले आहेत. म्हणाले की लोकशाहीत तुम्ही संवाद साधता, तेव्हा ते काम होते. संवाद हे एक न संपणारे चक्र आहे, जे चालूच राहिले पाहिजे.
महागाई ही गेल्या काही महिन्यांतील प्रमुख समस्यांपैकी एक आहे आणि गेल्या दोन दिवसांत संसदेत झालेल्या चर्चेत सरकारने जाहीर केले की हे कोविड आणि युक्रेन-रशिया युद्धासारख्या बाह्य कारणांमुळे झाले आहे. पण तसे नाही.
अलीकडेच केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी अर्थव्यवस्थेचे प्रमुख मापदंड म्हणून विकासाचा उल्लेख केला होता, असे म्हटले होते की सध्याची किरकोळ महागाई 7 टक्के आहे आणि यूपीए सरकारच्या चार वर्षातील 9 टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे. अर्थमंत्री सीतारामन यांनी भारताच्या आर्थिक कामगिरीबद्दल रघुराम राजन यांच्या अलीकडील टिप्पण्यांचाही संदर्भ दिला होता.
रघुराम राजन म्हणाले की, आरबीआयने भारतातील परकीय चलनाचा साठा वाढवून भारताला पाकिस्तान आणि श्रीलंकासारख्या शेजारी देशांच्या समस्यांपासून वाचवण्याचे चांगले काम केले आहे.
राजद खासदारांनी राज्यसभेत महागाईवरून सरकारला घेरले
दुसरीकडे, जीवनावश्यक वस्तूंच्या वाढत्या किमती आणि महागाई या मुद्द्यावर मंगळवारी राज्यसभेत झालेल्या चर्चेदरम्यान राष्ट्रीय जनता दलाचे खासदार मनोज झा म्हणाले की, गरिबांच्या स्थितीत कोणतीही सुधारणा होत नाही. यावर चिंता व्यक्त करत त्यांनी सरकार महागाईला प्रोत्साहन देत असल्याचा आरोप केला.
दिल्लीत राहणाऱ्या नानसुक लाल नावाच्या सुरक्षा कर्मचाऱ्याचा संदर्भ देत, ते म्हणाले की तो दरमहा 12,000 रुपये कमावतो आणि त्यातच त्याची पत्नी आणि दोन मुलांसह जीवन जगत आहे. भाड्यावर चार हजार रुपये, मुलांच्या शिकवणी फीसाठी दोन हजार रुपये, गॅस सिलिंडरवर बाराशे रुपये आणि जेवणासाठी तीन हजार रुपये खर्च करतो, असे सांगितले. म्हणजेच 10,200 रुपये खर्च केल्यानंतर त्याच्याकडे काहीच उरले नाही. आरोग्य आणि इतर खर्चासाठी तो क्वचितच काही बचत करु शकतो.
ते म्हणाले की, नानसुक लालसारखे लोक प्रत्येक शहरात आहेत. नोकऱ्या मिळत नाहीत, उत्पन्नात वाढ होत नसल्याने तरुणांमध्ये नाराजी आहे. नोकऱ्या न मिळाल्याने बिहार अकुशल तरुणांचे केंद्र बनत असल्याचे त्यांनी सांगितले.