नवी दिल्ली – केंद्रीय रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी यांनी सांगितले की, केंद्र सरकार दिल्ली आणि मुंबई दरम्यान इलेक्ट्रिक हायवे बनवण्याची योजना आखत आहे. या महामार्गावर इलेक्ट्रिक ट्रॉली बस आणि ट्रकसह इतर ईव्ही चालवण्याचा सरकारचा मानस आहे. हायड्रोलिक ट्रेलर ओनर्स असोसिएशनने 11 जुलै रोजी आयोजित केलेल्या कार्यक्रमात गडकरी यांनी ही माहिती दिली आहे.
मनीकंट्रोलच्या वृत्तानुसार, गेल्या संसदीय अधिवेशनातही गडकरी म्हणाले होते की, 1,300 किलोमीटर लांबीच्या दिल्ली-मुंबई द्रुतगती मार्गावर एक वेगळा “ई-हायवे” तयार करण्याचा सरकारचा प्रयत्न आहे. जिथे ट्रक आणि बसेसने 120 किलोमीटर अंतर व्यापले आहे. एक तासाच्या वेगाने धावू शकते. दिल्ली-मुंबई व्यतिरिक्त केंद्रीय परिवहन मंत्रालय दिल्ली आणि जयपूर दरम्यान इलेक्ट्रिक हायवे बनवण्याच्या योजनेवर काम करत आहे. दिल्ली-जयपूर महामार्ग हा देशातील पहिला विद्युत महामार्ग असेल.
इलेक्ट्रिक हायवे म्हणजे काय?
हा एक महामार्ग आहे, ज्यावर फक्त इलेक्ट्रिक वाहने चालतात. त्यावर इलेक्ट्रिक वाहने चालवण्यासाठी आवश्यक असलेल्या सर्व सुविधा पुरवल्या जातात. ट्रक आणि बस यांसारख्या अवजड वाहनांना वीज देण्यासाठी या महामार्गांवर विद्युत तारा बसवल्या जातात. हे काही गाड्या चालवण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या इलेक्ट्रिक वायरसारखे असतात. तसेच महामार्गावरही विद्युत तारा लावण्यात आल्या आहेत. त्यामुळे महामार्गावर धावणाऱ्या वाहनांना वीज मिळेल. याशिवाय कार, स्कूटर इत्यादी इलेक्ट्रिक वाहनांसाठी चार्जिंग स्टेशनसह योग्य सुविधाही विकसित केल्या जातील. एकूणच, हे विद्युत महामार्ग इलेक्ट्रिक वाहनानुसार तयार केले जातात.
ट्रॉलीबससह ट्रॉली-ट्रकही धावतील
नितीन गडकरी यांनीही गेल्या वर्षी दिल्ली आणि जयपूर इलेक्ट्रिक हायवे तयार करणार असल्याचे सांगितले होते. त्याची लांबी 200 किमी असेल. हा महामार्ग दिल्ली-मुंबई द्रुतगती महामार्गाबरोबरच नव्या लेनमध्ये करण्याची योजना आहे. स्वीडिश कंपनी इलेक्ट्रिक हायवे प्रकल्पावर काम करत आहे. या विद्युत महामार्गावर ट्रॉली-बससह ट्रॉली-ट्रकही धावणार आहेत. ट्रॉली-बस आणि ट्रॉली-ट्रक यांना ओव्हरहेड इलेक्ट्रिक वायरमधून वीज मिळते.
हे असतील फायदे
इलेक्ट्रिक हायवेचा सर्वात मोठा फायदा मालवाहतुकीला होईल. इलेक्ट्रिक वाहनांद्वारे मालाची वाहतूक केल्याने रसद खर्च 70% कमी होऊ शकतो. याचा परिणाम वस्तूंच्या किमतीवरही होणार आहे. वाहतूक खर्च कमी असेल, तर साहजिकच वस्तूही स्वस्त होतील. ई-हायवे हे पर्यावरणपूरक महामार्ग आहेत. विजेवर वाहन चालवणे हे पेट्रोल आणि डिझेलपेक्षा स्वस्त तर आहेच, पण त्यामुळे पर्यावरणालाही कोणतीही हानी होत नाही.