कोलंबो – श्रीलंकेत आर्थिक विध्वंसानंतर उसळलेल्या सामूहिक बंडाच्या पार्श्वभूमीवर राष्ट्राध्यक्ष गोटाबाया राजपक्षे बुधवारी पहाटे कोलंबोतून पळ काढला आहे. श्रीलंकेच्या हवाई दलाच्या विमानाने ते पत्नी आणि अंगरक्षकांसह मालदीवची राजधानी माले येथे पोहोचले. ते आज राजीनामा देणार होते, मात्र त्याआधीच त्यांनी देश सोडला. श्रीलंकेच्या पंतप्रधान कार्यालयानेही राजपक्षे यांनी देश सोडल्याची पुष्टी केली आहे.
भ्रष्टाचार आणि अर्थव्यवस्था हाताळण्यात आलेले अपयश यामुळे श्रीलंकेत अनेक महिने अशांतता होती. पूर्वी लोक रस्त्यावर आले होते आणि शेकडो लोक राष्ट्रपती भवनात घुसले होते. तेव्हापासून राजपक्षे बेपत्ता होते. दरम्यान, 13 जुलै रोजी पद सोडणार असल्याचे त्यांनी जाहीर केले होते.
श्रीलंकेच्या हवाई दलाच्या माध्यम संचालकांनी आज सकाळी एक निवेदन जारी केले की राष्ट्रपती राजपक्षे, प्रथम महिला, त्यांची पत्नी आणि दोन अंगरक्षकांना मालदीवमध्ये नेण्यात आले आहे. त्यांच्या विमानाला इमिग्रेशन, कस्टम्स आणि संरक्षण मंत्रालयाने उड्डाणासाठी परवानगी दिली. 13 जुलै रोजी सकाळी त्यांना हवाई दलाचे विमान देण्यात आले.
भाऊ बेसिल राजपक्षेनेही श्रीलंका सोडले?
सूत्रांनी सांगितले की, 73 वर्षीय राजपक्षे यांचे मालदीव सरकारच्या प्रतिनिधींनी वेलिना विमानतळावर स्वागत केले. स्थानिक वेळेनुसार पहाटे तीनच्या सुमारास ते माले येथे पोहोचले. बीबीसीने सूत्रांच्या हवाल्याने सांगितले की, त्यांचे भाऊ आणि माजी अर्थमंत्री बासिल राजपक्षे यांनीही श्रीलंका सोडली आहे. श्रीलंकेच्या आर्थिक दुर्दशेसाठी 71 वर्षीय बेसिल यांना जबाबदार धरले जात आहे. बेसिल बहुधा अमेरिकेला जाणार आहेत. त्याच्याकडे अमेरिकेचा पासपोर्ट आहे.
कोलंबो विमानतळावरून परतले होते राजपक्षे आणि बेसिल
राजपक्षे आणि त्यांचा भाऊ बासिल या दोघांनाही सोमवारी रात्री कोलंबो विमानतळावरून परतवून लावण्यात आले, जेव्हा ते देश सोडण्याच्या प्रयत्नात होते. विमानतळ कर्मचाऱ्यांनी घोषणाबाजी करत त्यांना देश सोडण्यापासून रोखले. देशातील इंधन, अन्न आणि इतर गरजा नसल्यामुळे हजारो लोक रस्त्यावर उतरल्यामुळे एप्रिलच्या सुरुवातीला बेसिल यांनी अर्थमंत्रीपदाचा राजीनामा दिला. यानंतर त्यांनी जूनमध्ये संसदेचा राजीनामाही दिला होता.
सर्वपक्षीय सरकार स्थापन करण्याच्या प्रयत्नांना वेग
राष्ट्रपती राजपक्षे यांनी श्रीलंकेच्या संसदेचे अध्यक्ष महिंदा यापा अभयवर्धने आणि पंतप्रधान रानिल विक्रमसिंघे या दोघांनाही ते 13 जुलै रोजी राजीनामा देणार असल्याची माहिती दिली होती. अध्यक्ष अभयवर्धने बुधवारी अध्यक्ष राजपक्षे यांच्या राजीनाम्याची घोषणा करतील, अशी अपेक्षा होती. दरम्यान, श्रीलंकेतील राजकीय पक्षांनी सर्वपक्षीय सरकार स्थापन करण्यासाठी प्रयत्नांना वेग दिला आहे. यानंतर दिवाळखोर देशाला अराजकतेपासून वाचवण्यासाठी 20 जुलै रोजी नवीन राष्ट्रपती निवडण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
या आठवड्याच्या सुरुवातीला मुख्य विरोधी पक्ष समगी जना बालवेगया (SJB) आणि माजी अध्यक्ष मैत्रीपाला सिरिसेना यांच्या श्रीलंका फ्रीडम पार्टी (SLFP) यांच्यात बैठक झाली. राष्ट्रपतीपदाच्या संभाव्य उमेदवारांना पाठिंबा देण्यासाठी त्यांनी प्रचार सुरू केला आहे. SJB ने साजिथ प्रेमदासा यांना अंतरिम अध्यक्ष म्हणून नियुक्त करण्यासाठी प्रयत्न करणार असल्याचे सांगितले. प्रेमदासा यांनी सोमवारी सांगितले की ते राष्ट्रपती म्हणून देशाचे नेतृत्व करण्यास आणि अर्थव्यवस्था पूर्ववत करण्यास तयार आहेत.
…म्हणून स्पीकर बनतो कार्यवाह अध्यक्ष
श्रीलंकेच्या संविधानानुसार, राष्ट्रपती आणि पंतप्रधान दोघांनीही राजीनामा दिल्यास, संसदेचे अध्यक्ष कमाल 30 दिवसांच्या कालावधीसाठी कार्यवाहक राष्ट्रपती म्हणून काम करतील. या दरम्यान संसद आपल्या सदस्यांमधून नवीन सभापती निवडेल. उर्वरित दोन वर्षे ते या पदावर असतील.