शिकागो – अमेरिकेतील शिकागो येथे सोमवारी झालेल्या गोळीबाराने पुन्हा एकदा सर्वांनाच धक्का दिला आहे. येथील हायलँड पार्क येथे स्वातंत्र्यदिनाच्या परेडदरम्यान झालेल्या गोळीबारात सहा जण ठार तर 57 जखमी झाले. अमेरिकन प्रशासनाचे म्हणणे आहे की हल्लेखोराचे वय फक्त 18 ते 20 वर्षांच्या दरम्यान आहे. पण अमेरिकेत अशी सामूहिक हत्या होण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. बंदुकांचा छंद आणि शस्त्रे ठेवण्याचे लवचिक धोरण आता अमेरिकन प्रशासनाच्या घशाचा तडाखा बनला आहे.
‘द गन व्हायोलेन्स आर्काइव्ह’ या यूएसमधील सामूहिक गोळीबार आणि हत्यांचा डेटा तयार करणाऱ्या संस्थेनुसार, 2022 मध्ये आतापर्यंत 309 सामूहिक गोळीबार झाल्याची नोंद झाली आहे. आकडेवारीनुसार धक्कादायक बाब म्हणजे या सामुहिक हत्याकांडांमध्ये 0 ते 11 वर्षे वयोगटातील 179 मुले आणि 12 ते 17 वर्षे वयोगटातील 670 तरुणांचा मृत्यू झाला आहे. ‘गन वायलेन्स आर्काइव्ह’च्या अहवालानुसार, 2021 मध्ये अमेरिकेत 693 सामूहिक गोळीबाराच्या घटना घडल्या. 2019 मध्ये अशाच प्रकारच्या घटना 417 ठिकाणी घडल्या होत्या.
सात महिन्यांत 15 वे सामूहिक हत्याकांड
द गन वायलेन्स आर्काइव्हनुसार, 2022 मध्ये जानेवारी ते जुलै या कालावधीत 15 सामूहिक हत्या झाल्या आहेत. त्याचवेळी 2013 ते 2022 या काळात झालेल्या सामूहिक हत्याकांडात 322 लोकांचा मृत्यू झाला आहे. यापैकी सर्वाधिक मृत्यू 1 ऑक्टोबर 2017 रोजी लास वेगास हत्याकांडात झाले होते. या गोळीबारात 59 जणांचा मृत्यू झाला होता. त्याच वेळी, 2022 मधील आतापर्यंतचा सर्वात मोठा नरसंहार टेक्सासमध्ये झाला. येथील एका शाळेत झालेल्या गोळीबारात 19 निष्पाप लोकांसह 22 जणांचा मृत्यू झाला होता.
हल्लेखोरांच्या निशाण्यावर आहेत शाळा
अमेरिकेत शाळांना सातत्याने लक्ष्य केले जात आहे. गेल्या काही आकडेवारीवर नजर टाकली तर टेक्सासमध्येच शाळेच्या आत गोळीबाराच्या अनेक घटना घडल्या आहेत. 2016 मध्ये टेक्सासमधील अल्पाइन शाळेत असेच गोळीबार झाले होते. यामध्ये एका शाळकरी मुलीचा मृत्यू झाला. यानंतर 2018 मध्येही अशीच घटना घडली होती. टेक्सासमधील सेंट फे स्कूलमध्ये 17 वर्षीय हल्लेखोराने मुलांवर गोळीबार केला, ज्यात 10 जण ठार झाले. यानंतर गेल्या वर्षी 2021 मध्ये टिम्बरव्ह्यू स्कूलमध्येही शूटिंग झाले होते. मात्र, कोणाचाही मृत्यू झाला नाही. मात्र अनेक जण जखमी झाले. टेक्सासशिवाय अमेरिकेतील इतर शाळांमध्येही अशाच घटना घडल्या आहेत. 2012 मध्ये अमेरिकेतील न्यू टाऊन येथील सॅंडी हुक स्कूलमध्ये गोळीबार झाला होता. यामध्ये 20 शाळकरी मुले आणि सहा शिक्षकांसह 26 जणांचा मृत्यू झाला. गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये मिशिगन हायस्कूलमध्ये गोळीबार झाला होता, त्यात चार जणांचा मृत्यू झाला होता.
खूप सोपे आहे शस्त्रे खरेदी करणे
अमेरिकेतील अशा घटनांमधले मुख्य कारण म्हणजे येथील गन अॅक्ट. अमेरिकेतील ‘गन कल्चर’चा संबंध तिथल्या राज्यघटनेशी आहे. अमेरिकेत बंदूक बाळगण्याचा कायदेशीर आधार राज्यघटनेच्या दुसऱ्या दुरुस्तीमध्ये समाविष्ट केला आहे. द गन कंट्रोल अॅक्ट 1968 (GCA) नुसार, रायफल किंवा कोणतीही लहान शस्त्रे खरेदी करण्यासाठी हँडगन सारख्या इतर शस्त्रास्त्रे खरेदी करण्यासाठी किमान वय किमान 18 वर्षे असणे आवश्यक आहे. अहवालानुसार, 330 दशलक्ष लोकसंख्या असलेल्या अमेरिकेतील सामान्य नागरिकांकडे 39 कोटी शस्त्रे आहेत.