मुंबई : महाराष्ट्र विधानसभेच्या फ्लोर टेस्टची तारीख निश्चित करण्यात आली आहे. हे प्रकरण पुन्हा सर्वोच्च न्यायालयाच्या दारात पोहोचले आहे आणि या सगळ्यात आकड्यांचा खेळ आपल्या बाजूने करण्याची कसरत जोरात सुरू झाली आहे. उद्धव ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील महाविकास आघाडी सरकारची उलटी गिनती सुरू झाली आहे का? बहुमत चाचणीत भाजप आणि एकनाथ शिंदे छावणी बाजी मारणार का? या सगळ्याबाबत अनेक तर्कवितर्क लावले जात आहेत. गुवाहाटीत बसलेले शिंदे कॅम्पचे आमदारही आता मुंबईत येण्याच्या तयारीत आहेत. जाणून घेऊया महाराष्ट्र विधानसभेची सद्यस्थिती काय आहे?
कोणत्या पक्षाचे किती आमदार आहेत?
महाराष्ट्र विधानसभेच्या एकूण 288 जागा आहेत. शिवसेनेचे आमदार रमेश लटके यांच्या निधनाने सध्याचे संख्याबळ 287 वर पोहोचले आहे. शिवसेनेचे 55 आमदार कागदावर आहेत. मात्र एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली यापैकी 39 आमदार बंडखोर असल्याचे बोलले जात आहे. म्हणजेच शिवसेनेचा सध्याचा आकडा केवळ 16 दिसत आहे. याशिवाय राष्ट्रवादीचे 53 आणि काँग्रेसचे 44 आमदार आहेत. भाजप हा सर्वात मोठा पक्ष असून त्याचे 106 आमदार आहेत. याशिवाय बहुजन विकास आघाडीचे तीन आणि समाजवादी पक्ष, एआयएमआयएम आणि प्रहार जनशक्तीचे प्रत्येकी दोन आमदार आहेत. राज ठाकरे यांच्या मनसे, सीपीएम, पीडब्ल्यूपी, स्वाभिमानी पक्ष, राष्ट्रीय समाज पक्ष, जनसूर्य शक्ती पक्ष आणि क्रांतीकारी शेतकरी पक्षाचा प्रत्येकी एक आमदार हाऊसमध्ये आहे. याशिवाय 13 अपक्ष आमदार असून, ते फ्लोअर टेस्टमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावू शकतात.
विधानसभेचे सध्याचे संख्याबळ – 287 (एक आमदाराचे निधन)
बहुमताचा जादूई आकडा – 144
शिवसेना- 16 (शिंदे कॅम्पमध्ये 39)
राष्ट्रवादी- 53
काँग्रेस- 44
भाजप- 106
बहुजन विकास आघाडी – 3
समाजवादी पक्ष- 2
AIMIM-2
प्रहार जनशक्ती पक्ष- 2
मनसे- 1
सीपीएम- 1
PWP-1
स्वाभिमानी पक्ष – 1
नॅशनल सोसायटी पार्टी – 1
जनसूर्य शक्ती पक्ष- 1
क्रांतिकारी शेतकरी पक्ष- 1
अपक्ष – 13
भाजप + शिंदे ‘सेना’ = 145
उद्धव सरकार पाडण्यासाठी भाजप आणि शिंदे कॅम्पला 144 आमदारांच्या पाठिंब्याची गरज आहे. सध्याच्या परिस्थितीत भाजप हा जादुई आकडा ओलांडताना दिसत आहे. शिंदे कॅम्पचे 39 आमदार आणि भाजपचे 106 आमदार एकत्र केले तर हा आकडा 145 वर पोहोचतो. दोन आमदार असलेल्या पीजेपीसह अन्य 7 आमदारांचाही भाजपला पाठिंबा मिळत आहे. अशा परिस्थितीत त्याचा आकडा 152 वर पोहोचला आहे. शिंदे कॅम्पने 12 अपक्ष सोबत असल्याचा दावा केला आहे. त्यातच भाजप आणि शिंदे गटाचे संख्याबळ 164 वर पोहोचले आहे. म्हणजेच एकूण आकड्यांचा खेळ उद्धव सरकार विरुद्ध आहे.
287-16 तर बहुमताचा जादूई आकडा काय असेल?
आणखी एक शक्यता निर्माण होत आहे. ज्या 16 आमदारांच्या सदस्यत्वावर सर्वोच्च न्यायालयात खटला सुरू आहे, ते फ्लोअर टेस्टला उपस्थित न राहिल्यास काय होईल? या 16 आमदारांची संख्या सध्याच्या सभागृहात कमी झाल्यास हा आकडा 271 वर पोहोचेल. अशा परिस्थितीत उद्धव सरकार पाडण्यासाठी विरोधकांना 136 आमदारांची गरज भासणार आहे. महाविकास आघाडीच्या नेतृत्वाखाली शिवसेनेचे सध्या 120 आमदार आहेत. दुसरीकडे, भाजपला इतर अपक्षांसह 113 आमदारांचा पाठिंबा आहे.
या स्थितीत सरकार पाडण्यासाठी भाजपला शिवसेनेच्या बंडखोर आमदारांची गरज भासणार आहे. असे देखील येऊ शकते की सर्व 40 बंडखोर आमदार मतदानात सहभागी होणार नाहीत. या प्रकरणात नंबर गेम 247 असेल आणि जादूचा आकडा 124 वर येईल. अपक्ष आणि इतरांच्या मदतीने भाजप हे सहज साध्य करू शकते. तथापि, हे फारच कमी दिसते. मात्र, आज सर्वोच्च न्यायालय काय भूमिका घेते यावर महाराष्ट्र सरकारचे भवितव्य अवलंबून राहणार असून सर्वांचे लक्ष सर्वोच्च न्यायालयाच्या संध्याकाळी 5 वाजताच्या सुनावणीकडे लागले आहे.