नवी दिल्ली – बँकांमधील मुदत ठेव (एफडी) हे नेहमीच लोकप्रिय गुंतवणूक साधन राहिले आहे. यामध्ये गुंतवणूकदारांना केवळ खात्रीशीर परतावा मिळत नाही, तर जोखीमही कमी होते. पण, प्रत्यक्षात तसे नाही. गुंतवणूक सल्लागारांचा असा विश्वास आहे की FD हा कमीत कमी जोखमीचा गुंतवणुकीचा पर्याय मानला जात असला तरी त्याच्या मर्यादा देखील आहेत. यामध्ये, बँक थकबाकीदार ठरल्यास तुमचे पैसे गमावण्याचा धोका आहे. यात मुदतपूर्तीपूर्वी पैसे काढण्याची सुविधा नाही. FD व्याजावरही महागाईचा परिणाम होतो. असे पाच धोके आहेत, ज्या FD बनवताना लक्षात ठेवल्या पाहिजेत.
डीफॉल्टचा धोका
काही छोट्या सहकारी बँका बुडल्याच्या घटना घडल्या आहेत. अशा परिस्थितीत गुंतवणूकदारांच्या ठेवींवर धोका वाढतो. नवीन नियमानुसार, बँक बुडल्यास, एकूण ठेवीवर 5 लाख रुपयांपर्यंतचा विमा उपलब्ध आहे. अशा परिस्थितीत, जर तुम्ही बँकेत 15 लाख रुपयांची एफडी केली असेल आणि ती बँक बुडली, तर तुम्हाला जास्तीत जास्त 5 लाख रुपयेच मिळतील. उर्वरित 10 लाख रुपये बुडण्याचा धोका आहे.
मुदतपूर्तीपूर्वी पैसे काढू नये
एफडीमध्ये ठराविक कालावधीसाठी गुंतवणूक केली जाते. या कालावधीपूर्वी तुम्ही पैसे काढू शकत नाही. समजा, तुम्ही टॅक्स सेव्हिंग एफडी केली आहे, ज्याचा लॉक-इन कालावधी पाच वर्षांचा आहे, तर तुम्ही मॅच्युरिटीनंतरच पैसे काढू शकता. मुदतपूर्तीपूर्वी निधी काढून घेतल्यास तुमचे नुकसान होऊ शकते. तसेच, अनेक बँका एफडीमधून ऑनलाइन पैसे काढण्याची सुविधा देत नाहीत. अशा परिस्थितीत तुम्हाला बँकेच्या शाखेत जाऊन पैसे काढण्यासाठी कागदोपत्री काम करावे लागेल.
अधिक कर भरा
FD वर मिळणारे व्याज करपात्र आहे. कमाईत जोडून स्लॅबनुसार कर आकारला जातो. तथापि, तुमचे वय 60 वर्षांपेक्षा जास्त असल्यास, तुम्हाला आयकर कायद्याच्या कलम ८०टीटीबी अंतर्गत एफडीवर मिळणाऱ्या व्याजावर 50,000 पर्यंत सूट मिळते.
महागाई
महागाई प्रत्येक प्रकारच्या गुंतवणुकीवर परिणाम करते आणि जोखीम देखील वाढवते. समजा, एखादी बँक FD वर 8 टक्के व्याज देत आहे आणि त्यावेळी महागाईचा दर 7% आहे, तर तुम्हाला ठेवींवर फक्त एक टक्के रिटर्न मिळतो. एफडीवर बाजारातील अस्थिरतेचा परिणाम होत नाही. परंतु, वास्तविक परतावा महागाईनुसार वाढत किंवा कमी होत राहतो.
पुनर्गुंतवणुकीवर कमी व्याज
एफडी मॅच्युअर झाल्यावर तुमच्याकडे दोन पर्याय असतात. पहिला… तुम्ही पैसे काढा. दुसरा… पुन्हा एफडी स्वरूपात गुंतवणूक करा. तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही नवीन FD देखील उघडू शकता, परंतु त्यावर तेच व्याज मिळेल, जे आता लागू आहे. या हालचालीमुळे तुमच्या दीर्घकालीन आर्थिक उद्दिष्टांवर जोखीम वाढेल, कारण तुम्हाला या FD वर पूर्वीइतके व्याज मिळणार नाही.