योग शरीर आणि मनाच्या आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. योग ही एक आध्यात्मिक साधना आहे जी शांतता, आत्मविश्वास आणि धैर्य निर्माण करते. योगाद्वारे शरीर आणि मनाची क्रिया अधिक चांगल्या पद्धतीने करता येते. योग एक अशी साधना आहे जी तुम्हाला अनेक आजारांपासून दूर ठेवते. अशा परिस्थितीत नियमित योगाभ्यास करण्याचा सल्ला दिला जातो. योगाचे महत्त्व समजून जगाला जागृत करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय योग दिन साजरा करण्यास सुरुवात केली. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी संयुक्त राष्ट्रांच्या आमसभेत आंतरराष्ट्रीय स्तरावर योग दिन साजरा करण्याचा प्रस्ताव मांडला. मान्यता मिळाल्यानंतर 21 जून हा आंतरराष्ट्रीय योग दिवस म्हणून साजरा करण्याची घोषणा करण्यात आली. मात्र योग दिवस 21 जूनलाच का साजरा केला जातो? या दिवसाच्या सुरुवातीबद्दल अनेक तथ्ये कदाचित तुम्हाला माहीत नसतील. योग दिनाशी संबंधित रंजक घटकांबद्दल जाणून घेऊया.
योगाची सुरुवात
धार्मिक ग्रंथांनुसार, योगाचा पहिला प्रसार भगवान शिव यांनी त्यांच्या 7 शिष्यांमध्ये केला होता. या सात ऋषींना उन्हाळ्याच्या संक्रांतीच्या पहिल्या पौर्णिमेला योगासने दीक्षा दिली गेली, हे सर्व शिवाचे अवतार आहेत असे मानले जात होते.
योग दिवसाचा प्रस्ताव
संयुक्त राष्ट्र संघाने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर योग दिन साजरा करण्याची घोषणा केली आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 27 सप्टेंबर 2014 रोजी संयुक्त महासभेत जागतिक स्तरावर योग दिन साजरा करण्याचे आवाहन केले. योगाचे महत्त्व ओळखून पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा प्रस्ताव तीन महिन्यांत संयुक्त राष्ट्रांच्या आमसभेने मान्य केला.
अवघ्या 3 महिन्यात प्रस्तावावर शिक्कामोर्तब
11 डिसेंबर 2014 रोजी, संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेने हा ठराव स्वीकारला आणि 21 जून ही तारीख योग दिन म्हणून निश्चित केली. 193 देशांपैकी 175 देशांनी कोणत्याही मताशिवाय भारताचा प्रस्ताव स्वीकारला. संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेत एवढ्या मोठ्या संख्येने ठरावाला पाठिंबा मिळणे हा एक विक्रम आहे. याआधी कोणत्याही प्रस्तावाला इतका मोठा पाठिंबा मिळालेला नव्हता. पहिल्यांदाच, 90 दिवसांच्या आत UN असेंबलीमध्ये एक देश स्वीकारला गेला आहे. हा स्वतःच एक विक्रम आहे.
जागतिक योग दिन पहिल्यांदाच सुरू झाला
21 जूनपासून जगभरात योग दिन साजरा करण्यास सुरुवात झाली. 21 जून 2015 रोजी प्रथमच आंतरराष्ट्रीय योग दिवस साजरा करण्यात आला. भारतात पहिला योग दिवस साजरा करण्यात आला. पहिल्या योग दिनानिमित्त भारतात दोन विक्रम झाले. प्रथम, भारतात, राजपथवर 35 हजारांहून अधिक लोकांनी एकत्र योग केला, दुसरा, या योग दिनाच्या कार्यक्रमात 84 देशांचे प्रतिनिधी सहभागी झाले.
21 जून रोजी उन्हाळी संक्रांती
21 जूनला वर्षातील सर्वात मोठा दिवस देखील म्हणतात. या दिवसाला उन्हाळी संक्रांती असेही म्हणतात. या दिवशी सूर्याची किरणे पृथ्वीवर सामान्य दिवसांच्या तुलनेत जास्त काळ राहतात. या कारणास्तव हा दिवस मोठा मानला जातो. या घटनेमुळे 21 जून रोजी योग दिनही साजरा केला जात आहे. योगामध्ये या घटनेला संक्रमण काळ म्हणतात. संक्रमण काळात योगासने केल्याने शरीराला बरेच फायदे मिळतात.