महागाईचा फटका : हप्ता आणखी वाढणार, पीठही महागणार, कच्च्या तेलाने ओलांडला 120 डॉलरचा टप्पा


नवी दिल्ली – गगनाला भिडलेल्या महागाईतून दिलासा मिळण्याची सध्या तरी आशा नाही. आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमतीत झालेली वाढ, रेपो दरात झालेली वाढ, गहू आणि इतर खाद्यपदार्थांच्या वाढत्या किमती पाहता चालू आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या सहामाहीपर्यंत महागाईचा फटका कायम राहणार आहे. यादरम्यान केवळ पेट्रोल आणि डिझेलच्या किमती वाढणार नाहीत, तर पूर्वीपेक्षा जास्त ईएमआय भरावा लागेल. मात्र, सर्वसामान्यांना महागाईपासून दिलासा देण्यासाठी सरकार आणि आरबीआयने अनेक पावले उचलली आहेत.

EMI: रेपो दर पुन्हा वाढेल, कर्ज अधिक महाग होईल
आरबीआयच्या चलनविषयक धोरण समितीची (एमपीसी) तीन दिवसीय बैठक सोमवारपासून सुरू झाली आहे. त्याचे निर्णय बुधवारी येतील, ज्यामध्ये रेपो दर पुन्हा 0.35-0.40% ने जाहीर केला जाऊ शकतो. असे झाल्यास विविध प्रकारची कर्जे महाग होतील. याचा परिणाम लोकांच्या मासिक हप्त्यावर (EMI) होईल. त्यांना पूर्वीपेक्षा जास्त ईएमआय भरावा लागेल. तज्ज्ञांचे मत आहे की एप्रिलमध्ये किरकोळ चलनवाढीचा दर 8 महिन्यांच्या उच्चांकावर पोहोचला आहे आणि घाऊक महागाई 13 महिन्यांसाठी दुहेरी आकडीमध्ये राहिली आहे, आरबीआयकडे व्याजदर वाढवण्याचे मर्यादित पर्याय आहेत.

शांती एकंबरम, समूह अध्यक्ष (ग्राहक बँकिंग), कोटक महिंद्रा बँकेने सांगितले की, वाढत्या महागाईच्या काळात या बैठकीत एमपीसी 0.35-0.50 टक्क्यांनी वाढू शकते. पेट्रोलियम आणि वस्तूंच्या किमती लक्षात घेता रेपो रेटमध्ये एकूण एक ते दीड टक्क्यांपर्यंत वाढ अपेक्षित आहे.

कच्च्या तेलाच्या किमतीत सौदी अरेबियाने केली ऐतिहासिक वाढ
जगातील सर्वात मोठा तेल उत्पादक देश असलेल्या सौदी अरेबियाने आशियाई देशांसाठी कच्च्या तेलाच्या किमतीत ऐतिहासिक $6.50 ने वाढ केली आहे. यानंतर, ब्रेंट क्रूडच्या किमती जागतिक बाजारात 0.3% वाढून प्रति बॅरल $ 102.04 वर पोहोचल्या. यूएस बेंचमार्क WTI क्रूड 0.3% वाढून $119.27 प्रति बॅरल या तीन महिन्यांच्या उच्चांकावर पोहोचला.

खरं तर, सौदी अरेबियाने आशियाई देशांसाठी क्रूड ऑइल (अरब लाइट क्रूड) च्या किंमतीत $ 6.50 ने वाढ केली आहे. त्यामुळे जागतिक बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमती मे महिन्यानंतरच्या सर्वोच्च पातळीवर पोहोचल्या आहेत.

  • भारत सौदी अरेबियाकडून 35-39% कच्च्या तेलाची खरेदी करत असल्याने किंमती वाढल्याचा परिणाम देशांतर्गत बाजारात दिसून येईल.
  • ओपेक देशांनी जुलै आणि ऑगस्टसाठी तेलाचे उत्पादन दररोज 6.48 लाख बॅरलने वाढविण्याचे मान्य केले आहे. सध्या त्याचा भावावर परिणाम झालेला दिसत नाही.

गहू: जागतिक बाजारपेठेत वाढत्या किमती
युनायटेड नेशन्स फूड एजन्सीचे म्हणणे आहे की भारताच्या निर्यातीवर बंदी आणि रशियाच्या आक्रमणानंतर युक्रेनमधील उत्पादनामुळे जागतिक बाजारपेठेत गव्हाच्या किमती वाढल्या आहेत. अन्न आणि कृषी संघटना (FAO) च्या किंमत निर्देशांकाने मे 2022 मध्ये सरासरी 157.4 अंकांची नोंद केली, जी गेल्या वर्षीच्या मेच्या तुलनेत 22.8% ने वाढली. जागतिक किमतीत वाढ झाल्याचा परिणाम देशांतर्गत बाजारावरही दिसून येईल. यामुळे केवळ पीठ महाग होणार नाही, तर त्यापासून बनवलेल्या पदार्थांच्या किमतीही वाढतील.

कॅनरा आणि करूर वैश्य बँकेनेही दणका दिला
कॅनरा बँक आणि करूर वैश्य बँकेने कर्ज महाग केले आहे. कॅनरा बँकेने एका वर्षाच्या कालावधीसाठी निधी आधारित कर्ज दर (MCLR) 0.05 टक्क्यांनी वाढवून 7.40 टक्के केला आहे. सहा महिन्यांच्या कालावधीसाठी MCLR 7.30 टक्क्यांवरून 7.35 टक्के करण्यात आला आहे. नवे दर 7 जूनपासून लागू होणार आहेत.

  • खाजगी क्षेत्रातील करूर वैश्य बँकेने बेंचमार्क आधारित कर्ज दर (BPLR) 0.40 टक्क्यांनी 13.75 टक्क्यांनी आणि बेस रेट 0.40 टक्क्यांनी 8.75 टक्क्यांनी वाढवला आहे. BPLR हे MCLR शासनापूर्वीचे कर्ज देण्याचे जुने मानक आहे.