पचनासाठी श्‍वसनयोग

तांब्याच्या भांड्यामध्ये साठवलेले पाणी प्यावे. असे पाणी प्याल्याने शरीरातली विशेषतः पचनसंस्थेतली विषारी द्रव्ये शरीराच्या बाहेर फेकली जातात आणि पचनसंस्था शुध्द होते. तांब्याच्या भांड्यातील पाणी प्यायल्याने आपल्या शरीरातील उष्णता ही बाहेरच्या हवामानाशी सुसंगत अशा पध्दतीने राखली जाते. त्यामुळे दिवसभर आपल्या फ्रेश वाटते. डॉ. प्रमोद कुलकर्णी यांनी दररोज सकाळी १० मिनिटे पद्मासनात बसण्याची शिफारस केली आहे. पद्मासनात दहा मिनिटे बसावे आणि स्वादिष्ठान चक्रावर लक्ष केंद्रित करावे. हे सादिष्ठान चक्र आपल्या बेंबीच्या आसपास असते. यावेळी उजव्या नाकपुडीने पंधरावेळा श्‍वासोच्छास करावा. त्यामुळे पाचक रसांचा प्रवाह निर्दोष होतो आणि पचन सुधारते.

पचनाच्या क्रियेमध्ये उजव्या नाकपुडीने श्‍वासोच्छ्वास घेेण्यास फार महत्त्व आहे. त्यामुळे रात्री डाव्या कुशीवर झोपावे. डाव्या कुशीवर झोपताना उजव्या नाकपुडीने जोरदार श्‍वासोच्छ्वास सुरू राहतो. त्याचा पचनावर तर चांगला परिणाम होतोच पण एकंदरीत आरोग्यावरही परिणाम होतो. जेवण झाल्यानंतर डॉ. कुलकर्णी यांनी एक व्यायाम सांगितला आहे. रात्रीचे किंवा दुपारचे जेवण झाल्यानंतर जमिनीवर उताणे झोपावे आणि आठ वेळा दीर्घ श्‍वासोच्छ्वास करावा. त्यानंतर उजव्या कुशीवर वळून सोळा वेळा श्‍वास घ्यावा आणि सोडावा आणि नंतर डाव्या कुशीवर झोपून अशाच पध्दतीने ३२ वेळा श्‍वास घेण्याची आणि सोडण्याची क्रिया करावी. या प्रयोगामुळे पचनशक्ती तर बळकट होतेच परंतु अन्नाचे वितरण पूर्ण शरीरभर समानतेने होते. परिणामी शरीर निरोगी राहते.