Anek Movie Review : ऑस्करला जाण्याची क्षमता ठेवणारा ‘अनेक’, अनुभव आणि आयुष्मानच्या जोडीचा नवा सिलसिला

आयुष्मान खुरानाचे चित्रपट सामाजिक आणि कौटुंबिकपणाची सीमा ओलांडत आहेत. यावेळी त्याचा ‘अनेक’ हा नवीन चित्रपट राजकीय निषिद्धांना छेद देत आहे. ‘मुल्क’ चित्रपटानंतर अनुभव सिन्हा यांच्या बदलामुळे त्यांना एक चांगला चित्रपट निर्माता बनवण्यात खूप मदत झाली. ‘अनेक’ हा चित्रपट या बदललेल्या अनुभव सिन्हा यांचे आजवरचे सर्वोत्तम काम आहे. ईशान्येवर बनवलेल्या चित्रपटांची यादी मोठी आहे, पण अनुभवने या प्रदेशात काय घडत आहे यावर मुख्य प्रवाहातील हिंदी चित्रपट बनवून मोठी जोखीम पत्करली आहे. ‘अनेक’ हा चित्रपट जागतिक चित्रपटसृष्टीतील एक नवा अनुभव आहे. ज्या प्रकारचा चित्रपट बनला आहे आणि त्याचा जागृत प्रेक्षकांवर होणारा परिणाम पाहता पुढील ऑस्कर पुरस्कार सोहळ्यात तो भारताचा अधिकृत प्रवेश म्हणून ओळखला गेला पाहिजे. या निर्णयाचे मुख्य केंद्र फिल्म फेडरेशन ऑफ इंडियाच्या ज्युरींच्या सक्षमतेवर देखील अवलंबून असेल.

‘अनेक’ हा टी-सीरीजचा चित्रपट आहे, ज्यांचा आधीचा चित्रपट ‘भूल भुलैया 2’ हा आजकाल बॉक्स ऑफिसवर आवडता चित्रपट आहे. दोन्ही चित्रपटांच्या प्रमोशन ग्राउंडमधील फरक चित्रपट प्रदर्शित होण्यापूर्वी निर्माण झालेल्या वातावरणावरूनही समजण्यासारखा आहे. खुद्द आयुष्मान खुरानाही म्हणतो की, ‘अनेक’सारख्या चित्रपटांच्या बॉक्स ऑफिसच्या आकड्यांमध्ये फारसा फरक पडत नाही. ही गोष्ट लोकांपर्यंत पोहोचवणे महत्त्वाचे आहे. पण ‘अनेक’ सारख्या चित्रपटांना बॉक्स ऑफिसवर चालणे खूप महत्त्वाचे वाटते. ही ‘द नॉर्थ ईस्ट फाइल्स’ आहे. कोणताही राजकीय पक्ष किंवा त्याच्याशी संलग्न संघटना या चित्रपटासाठी ग्रुप बुकिंग करणार नसून, नवीन पिढीच्या प्रेक्षकांसाठी हा चित्रपट आवश्यक आहे. हा देश जाणून घेण्यासाठी, या देशाच्या वेदना ओळखण्यासाठी.

‘अनेक’ हा चित्रपट ईशान्येची ही व्यथा पडद्यावर अतिशय साध्या आणि प्रामाणिक मनाने मांडतो. एडो आणि जोशुआच्या अकथित प्रेमाची कथा या सत्याचा वेष आहे. ईशान्येकडील राज्यांबाबत सातत्याने घडत आलेला हाच भ्रम आहे. या राज्यांतील लोक दिल्लीपेक्षा चीन आणि म्यानमारशी का आणि कसे जवळ आहेत, असा सवाल करत आयुष्मान खुरानाच्या चेहऱ्यावरची चीड ही तिथल्या सामान्य नागरिकाची व्यथा आहे. अँड्रियाला भारताकडून खेळायचे आहे, पण लोक तिला भारतीय समजत नाहीत. चित्रपटाच्या क्लायमॅक्समध्ये एडो आणि अमनचा संघर्ष समांतर आहे आणि येथेच चित्रपट बॉक्स ऑफिसच्या कसोटीच्या कक्षेबाहेर जातो.

पाहायचा की नाही
‘अनेक’ हा चित्रपट यावेळी सर्वांगिण खरा ठरतो. आजकाल हिंदी चित्रपटसृष्टी गैरसमज, पूर्वग्रह आणि अटकळ यांच्यात डोलत आहे. ‘द कश्मीर फाइल्स’ आणि ‘द केरळ स्टोरी’ च्या रिलीज दरम्यान, ‘अनेक’ हा देशाच्या चित्राचा एक पैलू आहे, ज्याबद्दल बोलणे योग्य आहे. अभिनेता आयुष्मान खुराना आणि दिग्दर्शक अनुभव सिन्हा यांनी ‘आर्टिकल 15’ या चित्रपटानंतर आणखी एक चित्रपट बनवून केवळ स्वत:साठीच एक नवीन रेषा आखली नाही, तर ही मालिका हिंदी चित्रपटसृष्टीच्या नशिबात एक नवीन स्ट्रीक बनू शकते. म्हणून हा चित्रपट जरूर पहा.