वॉशिंग्टन – अमेरिकन डिफेन्स एस्टॅब्लिशमेंटने (पेंटागॉन) भारताबाबत मोठा दावा केला आहे. पेंटागॉनच्या एका वरिष्ठ गुप्तचर अधिकाऱ्याने अमेरिकन खासदारांना सांगितले आहे की, भारताला रशियाकडून खरेदी केलेली S-400 क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली जून 2022 पर्यंत, म्हणजे पुढील महिन्यात तैनात करायची आहे, जेणेकरून पाकिस्तान आणि चीनकडून कोणत्याही धोक्याचा सामना करता येईल.
अमेरिकेच्या संरक्षण गुप्तचर संस्थेचे संचालक लेफ्टनंट जनरल स्कॉट बॅरियर यांनी सिनेट संरक्षण सेवा समितीसमोर ही माहिती दिली. ते म्हणाले की, रशियाने गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये भारताला S-400 क्षेपणास्त्र प्रणालीचा पुरवठा सुरू केला होता. नुकतीच अमेरिकन संसदेच्या या समितीची बैठक झाली.
बॅरियर म्हणाले की, भारतीय सैन्याने आपल्या देशाच्या सीमांचे संरक्षण मजबूत करण्यासाठी आणि त्याच्या आक्षेपार्ह आणि संरक्षणात्मक सायबर क्षमतांना चालना देण्यासाठी प्रगत संरक्षण आणि पाळत ठेवणे प्रणाली खरेदी करण्याचा प्रयत्न केला आहे. त्यानंतर डिसेंबर 2021 मध्ये भारताला रशियन S-400 हवाई संरक्षण प्रणालीची सुरुवात झाली. पाकिस्तान आणि चीनच्या धोक्यांपासून बचाव करण्यासाठी जून 2022 पर्यंत S-400 तैनात करण्याचा भारताचा मानस आहे.
हायपरसोनिक, बॅलिस्टिक आणि क्रूझ क्षेपणास्त्रांचा जलद विकास
पेंटागॉनच्या गुप्तचर प्रमुखांनी असेही सांगितले की भारत आपली हायपरसॉनिक, बॅलिस्टिक, क्रूझ आणि हवाई संरक्षण क्षेपणास्त्र क्षमता वेगाने विकसित करत आहे. भारताने 2021 मध्ये अनेक चाचण्या घेतल्या. भारताच्या कक्षेत उपग्रहांची संख्या वाढत आहे. ते स्वतःच्या अवकाश मालमत्तेच्या वापरासाठी त्याची क्षमता झपाट्याने वाढवत आहे.
लष्करी आधुनिकीकरणाची प्रचंड मोहीम
बॅरियरने खासदारांना सांगितले की भारत देशांतर्गत संरक्षण उत्पादन वाढवण्यावर भर देऊन हवाई, जमीन, नौदल आणि सामरिक अणुशक्तींचा समावेश असलेल्या व्यापक लष्करी आधुनिकीकरणाचा पाठपुरावा करत आहे. भारत एक एकीकृत लष्करी कमांड स्थापन करण्यासाठी पावले उचलत आहे. यामुळे तिन्ही लष्करी सेवांची सामाईक क्षमता वाढेल.
देशांतर्गत संरक्षण उद्योगाच्या विस्तारावर भर
भारताच्या देशांतर्गत संरक्षण उद्योगाचा विस्तार करण्यासाठी आणि परदेशी पुरवठादारांकडून संरक्षण खरेदी कमी करण्यासाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नकारात्मक आयात सूची तयार केली आहे. या माध्यमातून देशाची अर्थव्यवस्था मजबूत करण्याला प्राधान्य देण्यात आले आहे.
क्षेपणास्त्र S-400 ची वैशिष्ट्ये
- S-400 हे आधुनिक युद्धातील सर्वात प्रगत शस्त्रांपैकी एक आहे.
- ही एक प्रकारची हवाई संरक्षण क्षेपणास्त्र प्रणाली आहे, जी आकाशात शत्रूच्या विमानांना खाली पाडू शकते.
- या क्षेपणास्त्रात लांब पल्ल्याचे मारा करण्याची क्षमता आहे.
- S-400 क्षेपणास्त्र संरक्षण प्रणाली चार वेगवेगळ्या क्षेपणास्त्रांनी सज्ज आहे.
- S-400 क्षेपणास्त्र 400 किमी, 250 किमी, मध्यम श्रेणी 120 किमी आणि कमी पल्ल्याच्या 40 किमी अंतरावर शत्रूच्या विमान, बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रे आणि AWACS विमानांना मारा करू शकते.
- हे क्षेपणास्त्र जमिनीपासून 100 फूट उंचीवर उडणाऱ्या धोक्याचा शोध घेऊ शकते.