प्रशिक्षित स्निफर श्वान विमानतळावरील विमान प्रवाशांमध्ये कोविड-19 विषाणूची लागण झालेली व्यक्ती शोधू शकतात. असा दावा एका संशोधन अहवालात करण्यात आला आहे.
हा संशोधन अहवाल बीएमजे ग्लोबल हेल्थ जर्नलमध्ये प्रकाशित करण्यात आला आहे. त्यात असे म्हटले आहे की प्रशिक्षित स्निफर कुत्रे SARS-CoV-2 ची लागण झालेल्या हवाई प्रवाश्यांना अचूकपणे शोधू शकतात. कोविड संक्रमित शोधण्याची ही पद्धत महत्त्वाची आहे, कारण ती केवळ संसर्गाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात रोग शोधण्यात प्रभावी नाही, तर साथीच्या रोगावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी देखील प्रभावी आहे.
अभ्यासातील आणखी एक महत्त्वाचा निष्कर्ष असा आहे की हे कुत्रे कोरोनाचे अल्फा प्रकार अचूकपणे शोधण्यात कमी यशस्वी झाले, कारण त्यांना कोरोनाचे मूळ स्वरूप शोधण्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले आहे. यावरून कुत्रे वेगवेगळ्या वासांमध्ये फरक करण्यास किती सक्षम आहेत हे सिद्ध होते. असे मानले जाते की कुत्रे शरीरातील विविध चयापचय प्रक्रियेदरम्यान सोडण्यात येणारे विविध सेंद्रिय संयुगे शोधण्यात सक्षम आहेत, ज्यात जीवाणूजन्य, विषाणूजन्य आणि परजीवी संसर्गाचा समावेश आहे.
चार कुत्र्यांना प्रशिक्षण देण्यात आले
फिनलंडमधील हेलसिंकी विद्यापीठ आणि हेलसिंकी विद्यापीठाच्या संशोधकांनी 2020 मध्ये चार कुत्र्यांना SARS-CoV-2 चा वास घेण्याचे प्रशिक्षण दिले. यापैकी प्रत्येक कुत्र्याला यापूर्वी औषधे किंवा धोकादायक वस्तू किंवा कर्करोग शोधण्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले होते. या कुत्र्यांना प्रशिक्षण देण्यासाठी, 420 स्वयंसेवकांनी प्रत्येक कुत्र्याला त्यांच्या स्वतःच्या कातडीचे नमुने दिले. या चार कुत्र्यांनी प्रत्येकी 114 स्वयंसेवकांच्या त्वचेच्या नमुन्यांचा वास घेतला आणि पीसीआर स्वॅब चाचण्यांमध्ये Sors-CoV-2 पॉझिटिव्ह आढळले, तर 306 निगेटिव्ह आढळले.
कोरोना चाचणीसाठी, सात चाचणी सत्रांमध्ये प्रत्येक कुत्र्यासाठी वेगवेगळे नमुने स्निफिंग करण्यात आले. एवढेच नाही तर या कुत्र्यांनी केलेल्या कोरोना चाचणीच्या पॉझिटिव्ह केसची अचूकता 92 टक्के, तर निगेटिव्ह केसची अचूकता 91 टक्के होती. सप्टेंबर 2020 ते एप्रिल 2021 दरम्यान फिनलंडच्या हेलसिंकी-व्हेंटा आंतरराष्ट्रीय विमानतळावर येणाऱ्या 303 प्रवाशांना शिवण्यासाठी चार कुत्रे तैनात करण्यात आले होते. प्रत्येक प्रवाशाची पीसीआर स्वॅब चाचणी देखील करण्यात आली आणि ते स्निफर डॉगच्या चाचणीच्या निकालांशी जुळले. या चाचणीत 296 स्निफरचे निकाल सारखेच होते.