नवी दिल्ली – होम-ऑटो किंवा वैयक्तिक कर्ज घेणाऱ्यांसाठी एक वाईट बातमी आहे. बुधवारी रिझर्व्ह बँकेने (RBI) मोठा निर्णय घेत धोरणात्मक व्याजदरात वाढ केली. म्हणजेच आता कर्जे महाग होणार आहेत. हे दर 22 मे 2020 पासून बदललेले नाहीत. बैठकीच्या निर्णयांची माहिती देताना, आरबीआय गव्हर्नर शक्तिकांत दास म्हणाले की, पॉलिसी रेपो दर तत्काळ प्रभावाने 40 बेसिस पॉइंट्सने वाढवले जात आहेत. वाढत्या महागाईवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी असा निर्णय घेण्यात आला आहे.
4.40 टक्क्यांवर नेला रेपो रेट
या दरवाढीनंतर दीर्घकाळ चार टक्क्यांवर असलेले निश्चित रेपो रेट 4.40 टक्क्यांवर पोहोचले आहेत. यासोबतच RBI ने कॅश रिझर्व्ह रेशो (CRR) 50 बेस पॉईंट्सने वाढवून 4.50 टक्के केले आहे. 21 मे पासून नवीन दर लागू करण्यात आले आहेत. एमपीसीने व्याजदर वाढवण्याच्या प्रस्तावावर एकमताने मतदान केले आणि त्यानंतर रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांनी वाढ करण्याचा आदेश जारी केला. दास म्हणाले की, वाढीव जोखीम आणि कमोडिटीज आणि वित्तीय बाजारातील अस्थिरता या कारणांमुळे हे पाऊल उचलण्यात आले आहे.
ग्राहकांवर वाढणार आहे ईएमआयचा बोजा
रेपो दरात या वाढीमुळे कर्ज घेणाऱ्या ग्राहकांना मोठा झटका बसला आहे. किंबहुना, दर वाढवल्यानंतर आता गृह, वाहन आणि पार्सल कर्ज महाग होणार असून ईएमआयचा बोजा वाढणार आहे. गव्हर्नर शक्तिकांत दास म्हणाले की परकीय चलन साठा $600 अब्ज पेक्षा जास्त आहे आणि कर्ज-ते-जीडीपी प्रमाण कमी आहे. विशेष म्हणजे एप्रिल महिन्यात महागाईने रिझर्व्ह बँकेच्या अंदाजापेक्षा जास्त वाढ केली आहे. मार्चच्या आकडेवारीवर नजर टाकली तर देशातील किरकोळ महागाई 6.95 टक्क्यांच्या उच्चांकावर पोहोचली आहे, तर घाऊक महागाई 17 महिन्यांच्या उच्चांकावर आहे.
1000 अंकांवर घसरला सेन्सेक्स
RBI च्या धोरणात्मक दर वाढवण्याच्या निर्णयाचा झटपट परिणाम शेअर बाजारांवर दिसून आला आणि आधीच घसरणीसह व्यवहार करत असलेला शेअर बाजार तो भरून काढत घसरला. बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE) चा 30 शेअर्सचा सेन्सेक्स निर्देशांक 1000 अंकांनी घसरला आणि निर्णयानंतर लगेचच 56 हजारांच्या खाली पोहोचला. सध्या सेन्सेक्स 1070 अंकांनी घसरून 55,864 च्या नीचांकी पातळीवर व्यवहार करत आहे.
आरबीआयने बोलावली बैठक अचानक
आरबीआयची ही बैठक पूर्वनियोजित नसून अचानक झाली असून त्यात घेतलेला निर्णय हा सर्वसामान्यांना मोठा धक्का आहे. 8 एप्रिल रोजी झालेल्या एमपीसीच्या बैठकीत रेपो दर सलग 11व्यांदा अपरिवर्तित ठेवण्यात आले होते. पण आरबीआयच्या गव्हर्नरने त्याचवेळी त्यात वाढ करण्याचे संकेत दिले होते. बैठकीनंतर समितीच्या सदस्यांनी वाढती महागाई आणि त्यावर नियंत्रण मिळवण्यासाठीच्या उपाययोजनांबाबत चर्चा केल्याचे सांगण्यात आले.
आधीच्या अहवालात होता याचा अंदाज
याशिवाय नोमुरा या संशोधन संस्थेच्या अहवालातही वाढत्या महागाईवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी मध्यवर्ती बँक रेपो रेटमध्ये वाढ करण्याचा मोठा निर्णय घेऊ शकते, असा अंदाज वर्तवण्यात आला होता. मात्र जूनमध्ये होणाऱ्या एमपीसीच्या बैठकीतील अहवालात ही वाढ अपेक्षित होती. पण आरबीआयने बुधवारी घाईघाईत बैठक बोलावून रेपो रेटे आणि सीआरआरमध्ये वाढ करून सर्वांना आश्चर्याचा धक्का दिला.