नवी दिल्ली : पुढील महिन्यात भारतात अ‍ॅस्ट्राझेन्का कंपनीने तयार केलेल्या कोरोना प्रतिबंधक ऑक्सफर्ड लसीच्या १० कोटी कुप्या उपलब्ध होणार असून भारतात त्याच महिन्यात कोरोना प्रतिबंधक लसीकरणाला सुरू होईल, असे सांगण्यात येत आहे.
अ‍ॅस्ट्राझेन्का ऑक्सफर्ड विद्यापीठाच्या लसीची निर्मिती करीत असून अंतिम टप्प्यातील चाचण्यांचे निकाल समाधानकारक येण्याची अपेक्षा आहे. यात १ अब्ज डोसच्या निर्मितीसाठी पुण्याच्या सिरम इन्स्टिटय़ूट ऑफ इंडियाने भागीदारी केली असून डिसेंबपर्यंत लस निर्मितीचा परवाना या कंपनीला मिळण्याची शक्यता असल्याचे सिरमचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी अदर पूनावाला यांनी सांगितले.
यासंदर्भात पूनावाला यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, भारतातच लस निर्मितीतील पहिल्या कुप्या या वापरल्या जातील. दक्षिण आशियायी देशांत पुढील वर्षी पूर्ण परवाना मिळाल्यानंतर ५०-५० प्रमाणात लसींचे वितरण केले जाईल. जागतिक आरोग्य संघटनेची संस्था गरीब देशांसाठी लस खरेदीचे काम करणार असून पाच विकसकांशी सिरमने करार केला आहे. अ‍ॅस्ट्राझेन्का लसीचे आतापर्यंत ४ कोटी डोस दोन महिन्यांत उत्पादित करण्यात आले आहेत. लस निर्मितीच्या शर्यतीत नोव्हाव्हॅक्स इनकार्पोरेशनही आहे.
याबाबत माहिती देताना अ‍ॅस्ट्राझेन्काचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी पास्कल सोरियॉट यांनी म्हटले आहे, की ब्रिटनने डिसेंबरमध्ये आपत्कालीन परवाना दिल्यानंतर लशीचे मोठय़ा प्रमाणावर उत्पादन केले जाईल. अ‍ॅस्ट्राझेन्का व ऑक्सफर्ड विद्यापीठ यांच्या लसीच्या चाचण्यांचे अंतिम निष्कर्ष बाकी आहेत.
फायझर इन्कार्पोरेशनने लस तयार केली असून ती ९० टक्के प्रभावी असली, तरी ही लस उणे ७० अंश तापमानात ठेवावी लागते. अशा प्रकारची पायाभूत व्यवस्था जगातील अनेक भागांत असणे कठीण आहे. फायझरपेक्षा अ‍ॅस्ट्राझेन्काची लस ही सोयीची आहे, कारण ती प्रशीतकाच्या तापमानाला (म्हणजे फ्रीजमध्ये) ठेवता येण्यासारखी असल्याचे पूनावाला यांनी सांगितले.
पूनावाला यांनी सांगितले, की सगळ्या जगात २०२४ पर्यंत लसीकरण पूर्ण होऊ शकते. किमान दोन वर्षे तरी कोरोना संसर्गाचे प्रमाण कमी होण्यास लागतील. कारण लस परवडणारी असायला हवी शिवाय उत्पादनातील अडथळेही दूर व्हायला हवेत. सरकारशी चर्चेनंतर जोखमीच्या व्यक्ती व इतरांना प्रामुख्याने लस उपलब्ध करून देता येईल. भारतातील १.३ अब्ज लोकांना लस देणे हे मोठे आव्हान आहे. कारण यापूर्वी इतर रोगांच्या लसीकरणात अनेक अडचणी आल्या होत्या.