भारतीय संशोधकांनी शोधले ‘प्लास्टिक खाणारे बॅक्टेरिया’


मोठ्या प्रमाणात प्लास्टिकमुळे होणार्‍या आजारांमुळे भारतात सिंगल युज प्लास्टिकवर पूर्णपणे बंदी घातली आहे. बाजारपेठेतून पॉलीबॅग जवळजवळ गायब झाल्या आहेत. त्यात यश मिळाले असल्याचे दिसून येते.

आता भारतीय संशोधकांनी प्लास्टिकविषयी एक चांगली बातमी दिली आहे. वास्तविक पाहता संशोधकांनी ‘प्लास्टिक खाणारे’ बॅक्टेरिया शोधले आहेत. भारतीय संशोधकांनी केलेले हे संशोधन जगातील प्लास्टिक कचऱ्याची विल्हेवाट लावण्यासाठी महत्त्वाचे संशोधन असल्याचे सिद्ध होऊ शकते. ग्रेटर नोएडा येथे असलेल्या ‘शिव नादर युनिव्हर्सिटी’च्या काही संशोधकांनी शोधून काढलेल्या या बॅक्टेरियामध्ये पॉलिस्टीरिन मारण्याची क्षमता असल्याचे आढळले आहे. विद्यापीठालगतच्या दलदलीच्या जमिनीतून संशोधकांनी त्यांची ओळख पटविली आहे.

वास्तविक, पॉलिस्टीरिनचा वापर डिस्पोजेबल कप, प्लेट्स, खेळणी, पॅकिंग मटेरियल इत्यादी सिंगल युज प्लास्टिकच्या वस्तू बनवण्यासाठी केला जातो. यावेळी, संशोधकांना अभ्यासामध्ये असे आढळले की विविध भागात पॉलिस्टीरिनचे उत्पादन आणि वापर पर्यावरणास मोठा धोका आहे. म्हणूनच कचरा व्यवस्थापनासाठीही समस्या निर्माण होत आहेत. रॉयल सोसायटी ऑफ केमिस्ट्री (आरएससी) अ‍ॅडव्हान्सेस जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या या अभ्यासानुसार पॉलिस्टीरिनचे उच्च आण्विक वजन आणि लांब ताठर पॉलिमर स्ट्रक्चरमुळे नष्ट करणे कठीण आहे. हेच कारण आहे की तो बराच काळ वातावरणात राहतो.

शिव नादर युनिव्हर्सिटीच्या असोसिएट प्रोफेसर रिचा प्रियदर्शिनी सांगतात, आमची आकडेवारी या वस्तुस्थितीची पुष्टी करते की बॅक्टेरियम एक्जिगुओबॅक्टीरियम पॉलिस्टीरिनला नष्ट करण्यासाठी सक्षम आहे आणि प्लास्टिकपासून निर्माण होणारे पर्यावरण प्रदूषण रोखण्यासाठी याचा वापर केला जाऊ शकतो. प्रियदर्शिनीसमवेत संशोधकांच्या या पथकात स्कूल ऑफ नॅचरल सायन्सेसच्या लाइफ सायन्स विभागाची टीम होती.

Leave a Comment