नवी दिल्ली, दि. १० – गॉड पार्टिकच्या पुढल्या संशोधनात भारतीय शास्त्रज्ञ मोलाची भर टाकण्याची शक्यता आहे. तामिळनाडूतील एका प्रयोगशाळेत याच्या पुढील संशोधनाने आता वेग घेतला आहे. सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार काही वर्षातच भारतीय शास्त्रज्ञ ` गॉड पार्ट २ ’ चा शोध घेतल्याचे सिद्ध करतील.
गेल्या आठवड्यात हिग्स बोसोन पार्टिकल म्हणजेच मूलकणाचा शोध जगासमोर आल्यानंतर भारतात काम करणार्या शास्त्रज्ञांना खूप आनंद झाला. कारण आमचे संशोधन योग्य दिशेने सुरू असल्याचे यातून सिद्ध झाले, असे भारतीय शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे.
द्रव्य ( मॅटर ) आणि प्रतिद्रव्य ( अँटीमॅटर ) यांच्या संमिलनातून स्फोट झाला आणि आजच्या विश्वाची निर्मिती झाली, असे सांगणार्या `बिग बँग’ सिद्धांताला मान्यता मिळत आहे. या स्फोटाच्या वेळेपासूनच अस्तित्वात असणार्या मूलकणांपासून आजच्या सर्व गोष्टींना वस्तुमान मिळाले, असे मानले जाते आणि वस्तुमानासाठी कारणीभूत असणारे मूलकण म्हणजे ` हिग्ज बोसन ’. द्रव्य आणि प्रतिद्रव्य एकत्र येत असताना परस्परांना नष्ट करत असतात. विश्वनिर्मितीवेळी द्रव्याचे प्रमाण प्रतिद्रव्यापेक्षा जास्त होते आणि त्यातील ` हिग्ज बोसन’ मुळे वस्तुमान अस्तित्वात आले, असे हा सिद्धांत सांगतो.
मात्र या गॉड पार्टिकलचा शोध लागला असला तरी अनेक प्रश्न उपस्थित झाले आहेत. त्याचे उत्तर शोधण्यासाठी जगभरातील शास्त्रज्ञांनी कंबर कसली आहे. `डार्क मॅटर’ हे सार्या विश्वात पसरले आहे आणि ते काही वेगळ्या द्रव्यांनी बनले असावे असा शास्त्रज्ञांचा अनुमान आहे. शास्त्रज्ञांच्या संशोधनानुसार हे काही खास न्यूट्रीनो नावाचे पार्टिकल हिग्स फिल्डमध्ये गेल्यानंतरही त्यांना द्रव्यमान अथवा वस्तुमान प्राप्त होत नाही. परंतु काही प्रयोगांनी सिद्ध केले आहे की त्यांना कमी प्रमाणात द्रव्यमान मिळते. `त्या’ पार्टिकलला वस्तुमान कुठून प्राप्त होते ?, याचा भारतीय शास्त्रज्ञ शोधत घेत आहेत.
या संशोधनात यश मिळाल्यानंतर भौतिकशास्त्र आताच्या स्टँडर्ड मॉडेलपेक्षा बरेच पुढे जाईल. तसेच परमाणुपेक्षाही छोट्या पार्टिकलवर काम करणे शक्य होईल, असे मदुराई येथील न्यूट्रिनो ऑब्जरवेट्रीच्या वरिष्ठ प्राध्यापिका नाभा के. मंडल यांनी सांगितले. अनेक न्यूट्रिनो हे सूर्यावरून पृथ्वीवर आले आहेत आणि भारत, जपान, ब्रिटनमधील शास्त्रज्ञांना ते कोलार ( कर्नाटक ) येथील सोन्याच्या खाणीत सापडले होते. खाण बंद झाल्यानंतर तेथील संशोधन बंद करावे लागले होते. मात्र आता प्रयोगशाळेत हे संशोधन पुन्हा सुरू करण्यात आले आहे, असे मंडल यांनी सांगितले.