मराठी भाषा

मुंबई – देशाची आर्थिक राजधानी असलेल्या मायानगरी मुंबईत अनेक भाषा आणि प्रातांचे लोक राहायला आहेत. पण असे असले तरी मुंबईची बोलीभाषा मराठी असल्याचे आजवर आपण मानत होतो. पण मुंबईच्या लोकसंख्येत परप्रांतियांच्या येणा-या लोंढ्यांमुळे वाढ होत आहे. त्यामुळेच मुंबईची हळूहळू हिंदी भाषिकांचे शहर बनण्याच्या दिशेने वाटचाल सुरु आहे. प्रत्येक मुंबईकर मूळचा कुठचा आहे त्यासंदर्भात संख्यात्मक विश्लेषण […]

नवी दिल्ली – भारतात हिंदी भाषा सर्वाधिक प्रमाणात बोलली आणि लिहिली जाते. पण मराठी, बंगाली आणि तेलुगू भाषकांचा इंटरनेट वापरात सर्वाधिक दबदबा असल्याचे एका सर्व्हेक्षणातून समोर आले आहे. याबाबतचे सर्वेक्षण रेवरी लँग्वेज टेक्नॉलॉजीने केले होते. मराठी नेटकरी त्यामध्ये इंटरनेटवर सर्वाधिक अॅक्टीव्ह असल्याचे सांगण्यात आले आहे. द डीजिटल भारतीय भाषा अहवालानुसार (द्वितीय आवृत्ती) अंड्रॉईड युजर्सकडून वापरण्यात […]

नागपूर – गुजराती भाषेचा वापर मराठी माध्यमातील सहावीच्या भुगोलाच्या पाठ्यपुस्तकात केल्याचा प्रकार समोर आला असून विरोधकांनी यावरुन सत्ताधारी भाजपवर टीकेची झोड उठवली आहे. आणखी किती गुजरातसमोर लाचारी पत्करणार, असा सवाल विरोधकांनी विचारला आहे. या मुद्द्यावरुन राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या आमदारांनी गोंधळ घातल्याने विधान परिषदेचे कामकाज अर्धा तासासाठी तहकूब करावे लागले. विधान परिषदेचे कामकाज शुक्रवारी सुरु झाल्यावर पहिला […]

नवी दिल्ली – देशात सर्वाधिक बोलल्या जाणाऱ्या भाषांची यादी २०११ मधील जनगणनेच्या आधारे तयार करण्यात आली असून आंध्र प्रदेश आणि तेलंगणा राज्यांत बोलल्या जाणाऱ्या तेलुगु भाषेला यामध्ये मागे टाकत मराठी भाषा तिसऱ्या स्थानावर आहे. हिंदी देशात सर्वाधिक बोलल्या जाणाऱ्या भाषांमध्ये पहिल्या स्थानावर असून हिंदी मातृभाषा असलेल्या नागरिकांचा टक्का ४१.०३ वरून वाढून ४३.६३ एवढा झाला आहे. […]

पुणे – प्रादेशिक भाषांचा सोशल मिडियामध्ये वाढता वापर लक्षात घेऊन ‘गुगल सर्च संमेलन’ हा देशव्यापी उपक्रम गुगलने हाती घेतला असून इंटरनेटच्या माध्यमातून आपल्या भाषांतील साहित्य आणि पुस्तके वाचकांपर्यंत पोहोचवू पाहणाऱ्या प्रकाशक आणि लेखकांना या उपक्रमामध्ये मार्गदर्शन केले जाणार आहे. या सर्च संमेलनामध्ये यंदा प्रथमच मराठीचा समावेश करण्यात आला असून, पुण्यात २२ जूनला याबाबत कार्यशाळा आयोजित […]

मुंबई : सरकारी कार्यालयातील इंग्रजीचा वापर बंद करून प्रशासनात मराठी सक्तीचा आदेश राज्य सरकारने काढला आहे. मराठीचा प्रत्येक कार्यालयात पूर्ण वापर होतो का? त्यासाठी मराठी भाषा दक्षता अधिकारी नेमण्याचे आदेशही दिले आहेत. यापुढे सामान्यांना योजनांची माहिती देताना वा त्याची चर्चा करताना तसेच दूरध्वनीवरून बोलताना सर्व अधिकारी वा कर्मचा-यांनी मराठीचाच वापर करणे बंधनकारक असेल. ज्या सरकारी […]

नवी दिल्ली – मराठीचा नारा भारतीय रेल्वेने दिला असून मराठी भाषेचा वापर रेल्वेच्या कामकाजात वाढावा यासाठी महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. महाराष्ट्रातील रेल्वेच्या तिकिटांवर स्थानकांच्या नावांसह अन्य माहिती मराठीत छापण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. हा नवा बदल महाराष्ट्र दिनापासून (१ मे) लागू करण्यात येईल. सध्या रेल्वेच्या तिकिटांवर हिंदी आणि इंग्रजीत माहिती दिली जाते. त्यात सुरुवातीचे रेल्वे […]

मुंबई – शिवसेनेने पुन्हा एकदा भाजपवर अर्थसंकल्पीय अधिवेशनात राज्यपालांच्या भाषणाचा मराठी अनुवाद न झाल्याचा व मराठी भाषा दिनाच्या पार्श्वभूमीवर शरसंधान साधले आहे. संपूर्ण राज्याचे इंग्रजीकरण झाले असून अनुवाद मराठीतून झाला नाही तरी कोण विचारत आहे? हा प्रकार या बेफिकिरीतून घडला असून त्यामुळे महाराष्ट्राची मान शरमेने खाली झुकली. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी याप्रकाराबद्दल सभागृहाची माफी मागितली […]

नवी दिल्ली – मराठीला अभिजात दर्जा मिळवून देण्याचे एकीकडे प्रयत्न चालू असतानाच दिल्ली विद्यापीठाने मात्र मराठी भाषेला अभ्यासक्रमातून वगळले आहे. तसेच मराठी भाषा हा प्रमुख विषय म्हणून घेतल्यास एकूण गुणांमधून २५ टक्के गुणांची कपात करण्यात येईल असा अजब निर्णयही दिल्ली विद्यापीठाने घेतला आहे. चार प्रमुख विषयातून मराठी, मल्याळम, कन्नड तामिळ ओडिया आणि नेपाळी या भाषा […]

सातारा: मराठी भाषेला अभिजात भाषेजा दर्जा मिळवून देण्यासंदर्भात आपण पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याशी व्यक्तीशः पाठपुरावा करणार आहोत, अशी ग्वाही मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी महाराष्ट्र साहित्य परिषदेच्या शिष्टमंडळाला दिली असल्याचे मसापचे कार्याध्यक्ष प्रा मिलिंद जोशी यांनी सांगितले. मराठीला अभिजात भाषेचा दर्जा मिळवून देण्यासंदर्भात मुख्यमंत्र्यांनी ठोस भूमिका घ्यावी; यासाठी ‘पुस्तकांचे गाव’ भिलार येथे महाराष्ट्र साहित्य परिषदेच्यावतीने मुख्यमंत्र्यांना […]

नवी दिल्ली – महाराष्ट्र दिनापासून प्रेरणा घेऊन उत्तर प्रदेशचे मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांनी उत्तर प्रदेश दिन साजरा करण्याचा निर्णय घेतल्यानंतर आता राज्यातील विद्यापीठांमध्ये मराठी भाषा शिकविण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्याचबरोबर मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्यासोबत महाराष्ट्राबरोबरील सांस्कृतिक संबंध दृढ करण्यासाठी सहकार्य करारही करण्याची घोषणाही केली. परप्रांतीयांबाबतच्या वादांच्या पार्श्वभूमीवर योगींच्या या निर्णयाने अनेकांच्या भुवया उंचावल्या आहेत. लखनौतील […]

पुणे: मराठी भाषेला औपचारीक रीतीने ‘अभिजात’ दर्जा मिळणे पुरेसे नाही; तर संपर्कभाषा, ज्ञानभाषा म्हणून विकसित करण्यासाठी साहित्यविषयक संस्था आणि संघटनांनी प्रयत्न करावे. त्यासाठी आवश्यक उपक्रमाच्या अंमलबजावणीबरोबरच शासकीय पातळीवर आवश्यक उपाययोजना करण्यासाठी सरकारकडे पाठपुरावा करावा; असे आवाहन ज्येष्ठ विधिज्ञ, साहित्यिक आणि विचारवंत ऍड. भास्करराव आव्हाड यांनी ‘माझा पेपर’ला दिलेल्या खास मुलाखतीत बोलताना केले. मराठी भाषेला केंद्र […]

मुंबई – मराठी भाषेला ‘अभिजात’ भाषेचा दर्जा मिळावा म्हणून गेल्या दोन वर्षांपासून प्रयत्न होत असले तरी अद्याप तो दर्जा मिळालेला नाही. या प्रकरणी थेट पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनाच आता साकडे घालण्यात आले असून त्यांना महाराष्ट्रातून पाच लाखांहून अधिक पत्र पाठविण्याच्या मोहिमेला सुरुवात झाली आहे. अखिल भारतीय मराठी साहित्य महामंडळाचेही महाराष्ट्र साहित्य परिषदेने हाती घेतलेल्या या […]

पणजी – गोव्याचे मुख्यमंत्री लक्ष्मीकांत पार्सेकर यांनी सोमवारी मराठीला गोवा राज्याच्या अधिकृत भाषेचा दर्जा देता येणे शक्य नसल्याचे स्पष्ट केले. पणजी येथील एका कार्यक्रमात ते सोमवारी बोलत होते. केवळ एकच अधिकृत भाषा प्रत्येक राज्याची असू शकते आणि कोकणी भाषेला तो दर्जा अगोदरच देण्यात आला आहे. एका राज्याच्या दोन अधिकृत भाषा नसतात, हे सत्य आपण स्विकारले […]

मुंबई : रिक्षा ज्या भागात चालवता त्या भागातील मातृभाषा रिक्षाचालकांना आलीच पाहिजे तसेच परवाना हवा असल्यास मराठी यायलाच हवी असे मत मुंबई उच्च न्यायालयाने नोंदवले आहे. रिक्षाचालकांना मराठी सक्ती करण्या संदर्भात परिवहन विभागाने काढलेल्या परिपत्रकावर स्थगिती देण्यासही न्यायालयाने नकार दिला आहे. मराठी भाषा ज्या रिक्षाचालकाला येणार नाही त्याला परवाना दिला जाणार नाही असे परिवहन विभागाने […]

मुंबई : केंद्र सरकारने महाराष्ट्र राज्याच्या मागणीला ग्रीन सिग्नल दाखवल्यामुळे आता राज्यातील वाहनांच्या नंबर प्लेट आता मराठीत देवनागरीत लिहिता येणार आहेत. शिवसेनेने राज्यातील वाहनांचे नंबर मराठीत असावेत, अशी मागणी केली होती. शिवसेनेच्या या मागणीला यश मिळाले आहे. मात्र, राज्याबाहेर जाणाऱ्या गाड्यांचे नंबर हे इंग्रजीत ठेवावे लागणार आहेत. शिवसेना नेते, परिवहनमंत्री दिवाकर रावते यांनी केंद्राकडे राज्याच्या […]

मुंबई : देशातील विविध ठिकाणांहून मुंबईत कार्यरत असलेले रेल्वे सुरक्षा दला (आरपीएफ)चे जवान हे भरती झालेले असतात. त्यांना मराठी भाषा येत नसल्यामुळे प्रवाशांच्या तक्रारी समजून घेण्यात अडचणी येतात. त्यामुळे त्यांची ही समस्या सोडवण्यासाठी नव्याने भरती करण्यात आलेल्या आरपीएफ जवानांना मराठी भाषेचे धडे देण्यात येणार आहेत. मुंबई विद्यापीठाच्या सहकार्याने हा उपक्रम राबवण्यात येणार असून जवळपास ३०० […]

मुंबई: पुन्हा एकदा मराठीचा राग राज ठाकरे यांच्या महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने आळवला आहे. मुंबईच्या उपनगरातील कांदिवलीत मनसेने इंग्रजी पाट्यांविरोधात आंदोलन केले. ज्या दुकानांवर इंग्रजी पाट्या आहेत, त्या दुकानांवर थेट दगडफेक केल्याचे सांगण्यात येत आहे. तसेच मराठी पाट्यांचा आग्रह धरण्यात येत आहे. मनसेने मराठीचा मुद्दा पक्षस्थापनेपासूनच उचलून धरला आहे. यापूर्वीही मनसेने मराठी पाट्यांसाठी अनेकवेळा आंदोलने केली […]