औषधी

भारतामध्ये सहज सापडणारी सदाफुली बहुतेक सगळीकडेच आढळते. सदाफुलीचे रोप जमिनीमध्ये किंवा कुंडीमध्येही लावता येऊ शकते. हे फुलझाड भारतामध्ये सर्रास आढळणारे असले, तरी हे मूळचे दक्षिण आफ्रिकेतील मॅडगास्कर प्रांतातील आहे. उष्ण प्रदेशांमध्ये उगविणारे हे फुलझाड आहे. या फुलझाडाचे वैज्ञानिक नाव ‘catharanthus roseus’ असे असून हिंदीमध्ये या फुलाझाडाला ‘सदाबहार’, इंग्रजी भाषेमध्ये ‘पेरीविंकल’, तर मराठी भाषेमध्ये ‘सदाफुली’ या […]

पाल हा किळसवाणा प्राणी आहे हे सर्वमान्य आहे. या पालीच्या अनेक जाती आहेत. पण म्हणून कुणी पाली विकत घेत असेल अशी कल्पना करणे अवघड आहे. गीको नावाची पालीची एक जात अतिशय दुर्मिळ असून या पालीसाठी ४० लाख रुपये किंमत मोजण्याची तयारी असते हे नवल म्हणावे लागेल. ही पाल टॉकके असा आवाज काढते त्यामुळे तिला टॉके […]

फळांचा राजा म्हणून आंब्याची ओळख. उन्हाळ्यात मिळणारा हा आंबा सर्वांच्याच आवडीचा आहे. आंब्याचा उपयोग लोणचे, आमरस, बर्फी असे विविध ठिकाणी केला जातो. केवळ चवीलाच आंबा चांगला आहे असे नाही, तर आंब्यामध्ये अनेक औषधी गुण देखील आहे. आंबा विविध व्याधीवर हा उपयोगात येतो. तर आंब्याचे विविध औषधी गुण जाणून घेऊया . आतड्याचे आरोग्य चांगले राखण्यासाठी आंबा […]

जास्वंदीच्या फुलाचे महत्व आपल्याकडे मोठे आहे. गणपतीबाप्पाचे हे फुल आवडते आहेच, पण त्याशिवाय हे फुल उत्तम औषधी म्हणूनही वापरले जात असते. जास्वंदीची फुले आणि पाने खोबरेल तेलामध्ये कढवून हे तेल केसांना लावल्याने अकाली पांढरे झालेले केस पुनश्च काळे होतात, तसेच केसगळती थांबून केसांची चांगली वाढ होते. जास्वंदीची फुले वापरून बनविलेला चहा किंवा काढा देखील आरोग्याच्या […]

बहुतेक सर्व घरात जायफळ हा मसाल्यातील पदार्थ असतो. खिरी, श्रीखंड, बासुंदी सारख्या पक्वानांना आपल्या खास वासाने अधिक रुचकर बनविणारे जायफळ अनेक औषधी गुणांनी युक्त आहे. काय आहेत या जायफळाचे औषधी गुण त्याची हि माहिती माझा पेपर वाचकांसाठी जायफळ हे झाडाचे बी आहे. जायफळाच्या ८० विविध जाती आहेत आणि ते मुख्यत्वे भारत, ऑस्ट्रेलिया आणि प्रशांत महासागरातील […]

मादक द्रव्य असलेल्या गांजाचा वापर आता अपस्माराशी लढण्यासाठी होणार आहे. अमेरिकेच्या ड्रग इन्फोर्समेंट एजन्सीने गांजाच्या औषधी गुणांमुळे औषध म्हणून त्याचा वापर करण्यास मंजुरी दिली आहे. अमेरिकेच्या फूड अँड ड्रग अॅडमिनिस्ट्रेशनने ही तत्त्वतः मंजुरी दिली आहे. यामुळे छोट्या मुलांना सतावणाऱ्या अपस्मारापासून सुटका होण्यास मदत होईल. गांजाच्या रोपापासून 80 पेक्षा अधिक संयुगे बनतात आणि त्यांचा वेगवेगळ्या प्रकारे […]

आपल्या सभोवताली असलेल्या काही सामान्य वनस्पती आपण नित्य पहात असतो पण त्यांचे औषधी गुणधर्म अभ्यासायला लागलो की मात्र आपल्यावर आश्‍चर्यचकित होण्याची वेळ येतेे. आयुर्वेदाने तर अशा वनस्पतींची महती गायिली आहेच पण अलीकडच्या काळात त्यावर आधुनिक पद्धतीनेही संशोधन होत आहे. या अभ्यासातून आपल्या नित्य परिचयाच्या असलेल्या सहा वनस्पतींचे गुणधर्म समोर आले आहेत. आता आपल्या आयुष्यात जीवनपद्धतीशी […]

सोन्याचे अंडे देणाऱ्या कोंबडीनंतर आता औषधी अंडी देणाऱ्या कोंबड्या येत आहेत. जपानी शास्त्रज्ञांनी कोंबड्यांच्या गुणसूत्रात काही बदल करून अशा कोंबड्या तयार केल्या आहेत. या कोंबड्या औषधी अंडे देतात आणि कॅन्सरसारख्या गंभीर आजारांशी लढण्यासाठी त्यांचा उपयोग होऊ शकतो, असे शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे. योमियुरी शिम्बून नावाच्या जपानी नियतकालिकात या संशोधनाचे वृत्त प्रकाशित झाले आहे. सध्याच्या उपचार व […]

पिंपळ हा भारतात सर्वत्र आढळणारा वृक्ष, बोधी वृक्ष या नावानेही ओळखला जातो. कारण भगवान बुद्धाना ज्ञानाची प्राप्ती पिंपळ वृक्षाखालीच झाली होती. हा वृक्ष केवळ हवा शुद्ध करणारा नाही तर त्यात अनेक औषधी गुणधर्मही आहेत. आयुर्वेदातील अनेक औषधे यापासून बनतात तसेच हा वृक्ष दिवसा व रात्रीही ऑक्सिजन वायूच बाहेर टाकतो त्यामुळे हवेचे शुद्दीकरण होत राहते. अनेक […]

प्रत्येक भारतीय घरांत हमखास सापडणारा बहुगुणी व बहुपयोगी प्रकार म्हणजे गुलाबजल. सर्वसाधारणपणे हळदीकुंकवांसारख्या अथवा लग्नकार्यासारख्या समारंभात गुलाबपाणी अंगावर शिंपडून स्वागत करण्याची पद्धत आहे. हे गुलाबजल ब्युटी मॅजिक म्हणूनही प्रसिद्ध आहे. केवळ भारतीय नव्हे तर जगभरातील सुंदर स्त्रियांचे गुलाबजल हे सौंदर्य गुपित आहे. इजिप्तची राणी क्लिओपात्रा तिच्या ब्युटी ट्रीटमेंटमध्ये गुलाबजलाचा वापर करत असल्याचे संदर्भ सापडतात. गुलाबजल […]

दुधाच्या किंमती दिवसेनदिवस चढत चालल्या आहेत याची आपल्याला कल्पना आहेच पण १ चमचा दुधाची किंमत ५० रूपये असेल यावर आपला कदाचित विश्वास बसणार नाही. अर्थात हे दूध वाघिणीचे असेल असा अंदाज आपण व्यक्त कराल. पण हे दूध आहे गाढविणीचे. दक्षिण भारतातील बर्‍याच शहरातून असे गाढविणीची दूध विकले जात आहे आणि त्याला प्रचंड मागणीही आहे. आजपर्यंत […]